5. en er zullen steeds echtparen zijn, die de gedachte aan volkshestaan en volkskracht koud laat \ die aan deze heele overweging nooit toekomen en, hoe dan ook, per se geen kind of slechts 1 of 2 kinderen wülen hebben.

In zeer vele van deze gevallen zal de huwelijksvruchtbaarheid blijven beneden de bijna 3 levendgeboren kinderen, die per gesloten huwelijk noodig zijn om ons volk en volksbestaan in quantitatieven zin te handhaven.

Concludeerend komen wij zoo tot deze formuleering:

Het gezin, waarvan de vrouw gedurende zeg 20 jaren gehuwd is in den tijd harer voortplantingsmogelijkheid en waarin ernstige ziekte, eenige te duchten ernstige afwijking of ernstige sociale nood geen rol spelen, schiet ten aanzien van het voortbestaan van ons volk te kort, indien het minder dan 4 levendgeboren kinderen telt of heeft geteld.

Na het voorgaande willen wij overwegen tot welke consequenties ten aanzien van het volksbestaan een algemeen doorgevoerd tweekinderstelsel zou leiden; hierbij is te bedenken, dat het nu gaat om twee slechts twee levendgeboren kinderen; bij deze demografische waardeering der gezinsgrootte blijven de levendgeboren, doch overleden kinderen meetellen.

Fahlbeck noemt het wel merkwaardig, dat de nieuw-malthusianisten zich er nooit rekenschap van geven, tot welke gevolgen voor het volksbestaan het door hen bepleite twee-kinderstelsel moet leiden ; het is duidelijk, dat er geen gevaarlijker volkszede bestaat dan het twee- en zelfs dan een drie-kinderstelsel; hij noemt het kort enhondig nationale zelfmoord.

Van nieuw-malthusianistische zijde wordt wel ontkend, dat zij bepaald pleiten voor een twee-kinderstelsel; zij willen alleen op de geneeskundig best verantwoorde wijze allen helpen, die nu eenmaal, op grond van welk motief ook, toch tot conceptieverhindering bij geslachtelijken omgang besloten zijn. Laten wij er niet over twisten, wat hier in formeelen zin juist is; dit is op zichzelf weinig belangrijk. Maar praktisch is toch moeilijk te ontkennen, dat er een nauw verband bestaat tusschen eenerzijds streven en propaganda der nieuwmalthusianisten, anderzijds het zgn. twee-kinderstelsel of de voor-

q P. E. Fahlbeck, t.a.p., blz. 343.