sche massa overgaat, dan bij verdere temperatuurverhooging gassen en teerdampen afgeeft en in cokes overgaat. De qualiteit der gassen en teerdampen is zeer afhankelijk van de temperatuur waaronder de destillatie plaats heeft, en hare verbrandingswaarde zal hooger zijn naarmate de temperatuur lager is. De cokes bij lagere temperatuur gevormd, is broos en bevat nog vluchtige bestanddeelen; bij hoogere temperatuur worden deze uitgedreven en wordt de cokes harder, hoewel zij gemakkelijk brandbaar blijft, zoolang zij niet oververhit wordt.

Wordt de verwarming van buiten aangevoerd, dan zal het eerst de buitenlaag het destillatieproces ondergaan: door de slechte warmtegeleiding der kolen en vooral van de plastische laag zal de ontleding zich slechts langzaam naaj binnen voortzetten, terwijl de buitenlaag steeds intensiever verhit wordt. De gassen en teerdampen die zich in de kern ontwikkelen moeten dus hoogverhitte cokeslagen doordringen, voor zij langs den wand kunnen ontwijken. Hierbij heeft ontleding van teerdampen plaats met vorming van andere koolwaterstoffen, grooter pek- en vrije koolstofgehalte. Ook de koolstofrijkere koolwaterstoffen van het gas worden ontleed, onder grafietafzetting in de cokes, waardoor deze harder wordt en grooter verbrandingswaarde verkrijgt, maar minder gemakkelijk brandbaar, minder actief is.

Deze ontledingsprocessen die nadeelig zijn voor gas en teer vorderen tijd en zullen van minder invloed zijn, naarmate de tijd van contact kleiner is.

Een ander middel om de destillatie te bevorderen en ontleding te voorkomen is het aanbrengen van inwendige verhitting, zooals dit geschieden kan door oververhitte stoom, waardoor watergas wordt gevormd die de destillatie bevordert, de gassen sneller uitdrijft en door omhulling der rijkere koolwaterstoffen deze voor ontleding behoedt.

In het algemeen kan worden vastgesteld dat eene snelle destillatie bij hooge temperatuur ten voordeele van het gas is, eene matige destillatiesnelheid ten voordeele van de teervorming en eene langzame de cokes ten goede komt.

In het licht dezer beschouwingen zijn de destillatievoorwaarden in retorten niet ongunstig, daar de verhouding tusschen de warmtegevende wand tot de kolenmassa gunstig is, kleine fabrieken kunnen dus met hunne retorten goede resultaten bereiken, mits zij zorgen voor dichte retorten, vooral goed sluitende deksels, volle ladingen die in 8 a 10 uren zijn af te werken. Goede gasrendementen kunnen dan verkregen worden met matig goede teer en cokes die zeer geschikt is voor huisbrand.

Grootere fabrieken vinden in het Goffin-systeem een ovenconstructie waar snelle destillatie plaats heeft, en regelmatig stoom kan worden toegevoerd ter snelle afvoer der gassen en watergasvorming. Bij geringe bedrijfskosten worden hierbij hooge rendementen verkregen, maar een nauwgezette controle van het gemaakte gas is noodig, opdat de hoeveelheid de qualiteit niet onevenredig benadeelt.

In de groote fabrieken is de destillatie in retorten vrij wel verlaten, voornamelijk om de hooge arbeidsloonen, en wordt hier te lande overwegend de voorkeur gegeven aan kamerovens.

De horizontale en schuine kamerovens zijn meest berekend voor een destillatietijd van 24 uur en langer, en geven daardoor een groot rendement van cokes eenigszins ten koste van het gas. De cokes is hard en van groote verbrandingswaarde.

Proeven van Koppers genomen met smallere kamers, toonen het voordeel der snellere destillatie hiervan duidelijk aan; in 15 a 18 uur werden deze afgewerkt, gaven meer gas en een cokesqualiteit die door hoogere activiteit beter geschikt is voor hoogovens.

De verticale kamers die voor 12 a 17-urige destillatie zijn gebouwd, zijn gunstiger voor het gasrendement en bieden op rationeele wijze gelegenheid stoom toe te voeren voor de watergasvorming. Daar deze echter in den regel slechts gedurende de laatste twee uren geschiedt, wanneer de temperatuur het gunstigst is voor de Watergasreactie, worden de andere voordeelen van destillatie door inwendige verhitting slechts ten deele verkregen.

In den laatsten tijd is de neiging waar te nemen om steeds groctere kamers te bouwen en den destillatietijd te verlengen, m.i. wordt hierdoor uit een gastechnisch oogpunt geen