Ik verlaat daarom dit Chambord, hetwelk gij mij gaaft en welks naam ik gedurende 40 jaren van ballingschap met fierheid heb gevoerd. Bij mijn vertrek moet ik u zeggen, dat ik mij niet van u scheid. Frankrijk weet dat ik het toebehoor.

Met Gods hulp zullen wij te zamen, zoodra gij het wenscht, op den breeden grondslag van administratieve decentralisatie en lokale vrijheid, eene regeering vestigen in overeenstemming met de wezenlijke behoeften van het land!

Wij zullen als waarborg voor die openbare vrijheden waarop ieder christenvolk aanspraak heeft het algemeen stemrecht met eerlijke toepassing en het toezicht der beide kamers verleenen en wij zullen aan de nationale beweging van het laatst der vorige eeuw haar waar karakter teruggeven en haar voortzetten.

Een minderheid, die opstand maakte tegen de wenschen van het land stelde met die beweging een tijdperk in van demoralisatie door valschheid, een tijdperk van desorganisatie door geweld. De boosheid van die partij drong aan een land, dat slechts hervormingen vroeg, revolutiën op, en heeft het vervolgens naar een afgrond voortgestuwd, waarin het dezer dagen zonder de heldhaftige pogingen van ons leger zou zijn omgekomen.

Frankrijk zal mij roepen en ik zal tot Frankrijk komen, gansch en al, met mijn toewijding, beginselen en vaandel.

Met betrekking tot het vaandel, is er van voorwaar-