Een eindje verder, op een mat, zaten de kinderen, veel grooter in aantal. Elk der twee 'novicen nam nu een deel van het werk voor zich: de een de kinderen, de ander de groote menschen; dat is de gewone methode onzer fraters, als zij in de dessa s komen. Gewoonlijk beginnen zij hun les over Adam en Eva in het Paradijs en over de Schepping. Zij gebruiken daarbij catechismus-schoolplaten (zie blz. 117), die buitengewoon nuttig werken. Bij de kinderen praten zij dan veel over het mooie paradijs, de dieren, de planten, vogels enz. en de eerste zonde. Bij de ouderen echter wordt aldra een ernstige wending aan de les gegeven en spreekt men over de erfzonde, de doodzonde, de straffen, den dood van den zondaar en van den rechtvaardige, over hemel en hel. U begrijpt, dat een mooie, duidelijke catechismus-plaat hierbij de menschen' flink in ’t gemoed pakt en de gedachte aan de vier uitersten langer in hen levendig houdt.

De novice-leeraar der kinderen, die over eenig dramatisch talent beschikte, had enorm succes: ademloos volgde zijn gehoor schepping en zondeval, en op gewichtige momenten brak men eenstemmig in een uitroep van spijt of bewondering los, zooals toen Eva zondigde: „Och, o-o-o-och. Adam en Eva zijn ge- ” enz. Een oogenblik echter had de redenaar te veel succes. Toen hij over de zonde sprak, moest ook de duivel worden besproken, die op een der catechismus-platen nogal realistisch stond afgebeeld. Gevolg van realisme in afbeelding en voordracht was toen, dat één der Javaansche zusjes zóó bang werd, dat zij luid begon te schreien en moest worden weggebracht. De redenaar had te hoog gemikt.

Van nog meer gewicht was de les der grooteren. De Schepping en de zondenval werden geschetst; dan kwam de dood van den zondaar; zijn wanhoop, de bekoringen van den duivel, het oordeel Gods, de wroeging, enz. Na een uurtje onderbrak de leeraar om ze wat te laten nadenken; ook mochten zij vragen. Aanvankelijk bleef het muisjesstil. Dan zei één der vrouwen: „Daar heb ik nooit aan gedacht. Och Toean Pastoor, ik leefde als een blinde, ik wist niets ik ben dom nooit op school geweest.”

Toen sprak de Vader: ~’tls waar. Toean Pastoor, ook ik, mijn vrouw, mijn broer en alle menschen hier hebben nooit zoo