grootste aantal behoort tot deze groep, hoewel het gevogelte 13 van diverse pluimage! In streken, waar de Islam, meer wezenhjk-godsdienstige aanhangers telt, zooals op Sumatra, wordt dit nationalisme ook wel door religieus-fanatisme geleid wordt een overheersching van Mohammedanen door Christenen slechts noode geduld. Bij het grootste gedeelte van de N.1.-bevolkino echter waar dm gevoelens niet zoo naar voren treden, komt et Azië te staan tegenover het Christelijk Europa. Hun droom is: Azië voor de Aziaten en Indonesië een onafhankelijk Aziatisch rijk.

Dat deze geestesrichting maar één stap behoeft te doen om communisme te worden, is te begrijpen en de sovjet, die uit haar wezen mets met nationalisme of godsdienst te maken heeft, ja, er vijandig tegenover staat, ziet dan ook plots haar doel: weg met het kapitalisme, samenvallen met dat van het Pan Islamisme. Het krijgt zoo een stevigen brug geslagen, om het gewone volk nog beter te bereiken. Wordt de communist niet begrepen, wanneer hij spreekt over proletariër en kapitalist van werknemer en werkgever, dan kan hij de leer verkondigen door tegenover elkaar te plaatsen: Indonesiër _ Nederlanir Mohammedaan _ Christen, Aziaat _ Europeaan; al deze concepten dekken immers in Indië elkaar, want de Europeaan heet Christen, werkgever, kapitalist, de Javaan heet Mohammedaan werknemer, proletariër. Tan Malakka, die in Canton (1925) een brochure publiceerde: „Naar de Indonesche republiek”, wijst er met nadruk op, dat men noodzakelijk voor den schijn gelooven moet aan de nationale eenheid en de verhevenheid van den godsdienst, om het sovjet-ideaal te bereiken 'T'

lenslotte om meer eenheid in hun streven te krijgen, heeft men getracht, die verschillende richtingen van nationalistisch voeen m een leger te vereenigen. In December 1927 werd daartoe opgericht de federatieve bond; Pamoefakatan Perhimpoenan Pohtiek Kebangsaan Indonesia. (Overeenkomst van politieke vereenigingen van het Indonesische volk). Waar deze ederatie heen wil, behoeven we niet te vragen, als we weten dat boekarna daar weer de leiding heeft