gevallen bedorven. Ook bleek het niet mogelijk er eenig zenuwvergif of een pathogeen microörganisme uit af zonderen. Toch zien wij scheepsberi-beri-epidemieën in den

regel zeer snel eindigen, wanneer een schip in de gelegenheid

komt, zijn victualiën te ververschen. Schaumann komt eindelijk tot de voorstelling, dat het de nucleïnen zouden zijn, die voor het zenuwstelsel onontbeerlijk zijn, zoowel omdat bij beri-beri de phosphorzuuruitscheiding verminderd is, als omdat die voedingsmiddelen, die zooals rijst, gedroogde aardappelen enz. een slechten naam in zake beri-beri hebben, zeer arm aan phosphorverbindingen zijn, terwijl juist het zilvervlies der rijst en de katjang idjoe hiervan veel bevatten. Ook toonde hij aan, dat in oude boonen een groot deel der nucleïnen ontleed is. Hierdoor zou verklaard worden, waarom oorspronkelijk goede voedingsmiddelen gedurende een lange reis ongeschikt worden, om het zenuwstelsel voldoende krachtig te voeden. Ik vond in deze onderzoekingen en beschouwingen aanleiding om na te gaan, of de nucleïnen van de katjang idjoe in staat waren polyneuritis bij kippen te genezen. Eer ik echter tot de beschrijving van deze proeven overga, wil ik, om meer in de chronologische volgorde te blijven, een serie proeven beschrijven, die genomen werden met het doel, om na te gaan of er eenige aanwijzing gevonden kon worden voor een infectieuse natuur der polyneuritis gallinarum. Immers in hoe nauw verband deze ziekte ook met den aard van het voedsel blijkt te staan, het is altijd mogelijk, dat de voeding slechts de rol van praedisponeerend moment speelt, terwijl het eigenlijke ziekmakende agens een microbe is. Alle pogingen om deze microbe onder de oogen te krijgen waren mislukt, wij wilden er dus naar streven hare aanwezigheid indirect waarschijnlijk te maken.

In de eerste plaats werd getracht uit te maken of de ziekte van het eene dier op het andere kon worden overgebracht, zonder dat het een voeding kreeg, die op zichzelf in staat was, onder de in het laboratorium heerschende omstandig-