Dat de Inlandsche patiënten onder politiegeleide, in den zin zooals door den Heer van Buuren bedoeld, naar Batavia reizen, is beslist onwaar. Slechts dan — en dit gebeurt hoogst zelden—, reizen zij onder politiegeleide naar Batavia, indien voor hen geleide noodig is, en zij geen familieleden hebben, die hen geleiden kunnen; in alle andere gevallen komen zij zonder eenig politiegeleide hier te Batavia aan.

Dr. A. H. Nijland.

Directeur van de Landskoepokinrichting en het Instituut-Pasteur.

De redactie van dit tijdschrift had de vriendelijkheid mij nog een kleine plaatsruimte ter bespreking van bovenstaand artikel af te staan. Ik zal daarvan en van het geduld des lezers geen misbruik maken. Het stuk van Dr. van Buuren brengt trouwens geen nieuwe gezichtspunten en geen nieuwe feiten in het debat.

Het advies van de Commissie tot voorbereiding eener reorganisatie van den Burgerlijken Geneeskundigen Dienst berust — ik acht het noodig zulks nog eens te herhalen — op vier voorname overwegingen:

a. dat slecht onderlegde en slecht gesurveilleerde vroedvrouwen kraamkoortsen verspreiden en daardoor veel meer kwaad stichten dan zij overigens goed kunnen doen;

b. dat de opleiding door een arts, die zelf weinig verloskundige praktijk onder Inlanders heeft, geen bevredigende resultaten oplevert;

c. dat de Burgerlijk geneeskundige dienst, zooals hij tot heden is, geen gegevens bezit, die de opstelling van een rationeel algemeen programma mogelijk maken;

d. dat men, werkende in den trant als Dr. H. B. van Buuren voorstelt, millioenen en nog eens millioenen kan uitgeven,

25