Ook Looss vond in de urine en in den blaaswand nooit anders dan eieren met polair geplaatsten doorn. Alleen Pfistf.r meldt (bij gelegenheid van een referaat, Archivfür Schiffs- ünd Tropenkrankheiten, Bd. XV, Heft 5, pag. 170), dat hij ook in de urine eieren met lateraal geplaatsten doorn naast zulke met terminalen gevonden heeft.

Tegenwoordig is dus het vraagstuk der uniteit of dualiteit der Bilharziaverwekkers in een stadium gekomen, waarin heel veel spreekt vóór de dualiteit der verwekkers, maar waar het strikte bewijs hiervan nog niet geleverd is.

In landen, waar men beide eiervormen vindt, zal het oplossen dezer kwestie zeer lastig gaan; meer kans van slagen hebben onderzoekers, die hun nasporingen verrichten in landen, waar slechts één der eiersoorten gevonden wordt. Zulk een land is Suriname, waar alleen eieren met lateraal geplaatsten doorn worden gevonden.

In het Militair Hospitaal te Paramaribo worden de faekaliën van haast alle patienten op parasieteneieren onderzocht. Door dit systematisch onderzoek gelukte het mij 15 gevallen van schistosomiasis gedurende lange tijden (4 weken tot i maanden) nauwkeurig te observeeren. Ook ik vond de eieren alleen in de faeces en nooit in het centrifugaat van de urine.

De eieren hadden allen een lateraal geplaatsten doorn en, hoewel ik tot nog toe een duizendtal eieren onderzocht en er speciaal naar gezocht heb, gelukte het mij niet ook maar één ei met terminaal geplaatsten doorn te vinden, niettegenstaande bij sommige der onderzochte gevallen het aantal der eieren in de faeces vrij aanzienlijk was (2 a 3 eieren in elk gezichtsveld bij 80-voudige vergrooting).

Bij oppervlakkig onderzoek, vooral als men de faeces in een ietwat groote hoeveelheid physiologische zoutoplossing \ erdeeld heeft, kon het schijnen, alsof sommige eieren voorzien waren van een kleinen terminaal geplaatsten doorn. Een zeer lichte pressie, b.v. met een platinalus, op het