Toch wordt deze uitspraak in hare algemeenheid niet door allen als juist erkend. Von Herff b. v. is van deze meening: „Die Lehre, dass Kindbettfieber aijsschliesslich „nur durch Uebertragung von Fremdkeimen durch die Wöch„nerin selbst oder durch dritte Personen entsteht, ist zwei„fellos falsch".

Volgens zijne ervaring komen, hoewel zelden, autoinfecties zoowel gedurende de zwangerschap, voornamelijk tijdens en na de-geboorte of na een abortus, als in het geheele verloop van het kraambed voor, al zijn daarvoor dan bijzondere omstandigheden noodig. De tengevolge van die besmetting optredende kraamvrouwenkoortsen zouden evenwel meestal van niet ernstigen aard zijn, eensdeels tengevolge van het bestaan eener zekere mate van tolerantie van het organisme ten opzichte van zijn eigen bacteriën, anderdeels omdat deze bacteriën de plaatsen, waar zij in het slijmvlies van de baarmoeder zouden kunnen binnendringen, eerst bereiken op een tijdstip, waarop deze reeds door de verdedigingsmiddelen van het organisme zelf daarin belemmerd worden. Slechts bij hooge uitzondering, en dan nog wel het meeste na abortus, treedt de dood als gevolg van zoodanige besmetting op. De zeer ernstige en dikwerf doodelijk verloopende gevallen van kraamvrouwenkoorts zijn ook volgens den genoemde schrijver altijd het gevolg van contactbesmetting, waarbij de pathogene inikroben meestal onmiddellijk in de versche wonden worden gebracht.

Hoewel wij onder de reeds boven door mij genoemde 600 verlossingen geen enkel geval van sepsis hadden te betreuren, was ik herhaaldelijk in de gelegenheid bij kraamvrouwen, die buiten het hospitaal waren bevallen en daarna waren opgenomen, streptococcen-infecties waar te nemen.

In de eerste plaats de puerpuraalzweer, waarvan curve IX een typisch voorbeeld geeft. Zij gaat, zooals we weten, meestal gepaard met eene parametritis. Zulks was hier ook