bij volwassenen. De fout werkl dus in twee richtingen. Voor malaria geldt echter, in beiderlei zin, hoewel in minder sterke mate, het zelfde; kinderen zijn meer onderhevig aan malaria-infectie dan volwassenen, en met malaria geïnfecteerde kinderen hebben grooter kans, aan malaria te sterven dan geïnfecteerde volwassenen. Wil men dus een verband tusschen malaria-morbiditeit en sterfte zoeken, dan moet men den malaria-index bij kinderen met de totaal-sterfte van kinderen, of den malaria-index bij volwassenen met de totaalsterfte van volwassenen, dan wel den malaria-index bij een geheele bevolking met de totaalsterfte der geheele bevolking vergelijken, maar niet den malaria-index bij volwassenen met de kindersterfte; noch den malaria-index bij kinderen met de totaalsterfte der geheele bevolking.

Daar de te mijner beschikking staande mortaliteitsgetallen alle in 3 groepen (volwassenen, kinderen tot 15 jaar en zuigelingen) zijn onderverdeeld en ook bij het miltonderzoek altijd een scheiding in volwassenen en kinderen wordt gemaakt, heb ik de vergelijking van den malaria-index bij kinderen met de zuigelingen- en kindersterfte

kunnen doorvoeren , met het zelfde negatieve resultaat als bij

vergelijking van de getallen voor de gezamenlijke leeftijden; van een congruentie was geen spoor te bekennen.

Ik geef zonder aarzelen toe, dat, gezien de gebrekkigheid der samenstelling van het beschikbare statistisch materiaal, een conclusie van algemeene strekking uit deze negatieve uitkomst vooralsnog niet mag worden getrokken.

Uitbreiding en verdieping van het onderzoek en verfijning van de onderzoekmethoden zullen daartoe nóodig zijn.

3° Mag een milt-onderzoek worden aangemerkt als het adaequate middel om zich een indruk over de verspreiding van malaria (e vormen? De vraag is door de meest competente onderzoekers onder de oogen gezien en bevestigend beantwoord. Ross wijdt in zijn standaardwerk aan het onderwerp „The measurement of malaria" een uitvoerige paragaaf (p. 217—246). Volstrekte nauwkeurigheid bij het zoeken van den malaria-index voor een bepaalde streek noemt hij a priori onbereikbaar. Wanneer de voor het onderzoek beschikbare tijd niet aan grenzen gebonden is, geeft de gecombineerde methode van bloedonderzoek met miltonderzoek de nauwkeurigste resultaten. Past men slechts één van de beide methoden toe, dan word) door het miltonderzoek de waarheid veel sterker benaderd dan door het bloedonderzoek. In een bepaald geval werd als parasietenindex 32%, als miltindex 47°/o gevonden, terwijl de gecombineerde