Bucharysche slechts in zeer kleine giften toedienen (1). Het is waarschijnlijk dat hier een onderscheid inde soort ten grondslag ligt. De Bucharysche rhabarber wordt daarentegen door de Mongolen en Mandschuhs en voornamelijk door de Bucharen zelven als universeelmiddel aangewend. De wijze van inwendig gebruik komt met de onze overeen, doch de genoemde volken dienen slechts kleine doses toe en steeds met minerale zelfstandigheden vermengd. Men wendt de rhabarber uitwendig aan tegen tandpijn, als de oorzaak daarvan caries is, verder tegen wonden on zweren van allerlei aard bij menschen en dieren en wel als een verkoelend, opdroogend en zamentrekkend middel. Zoodra de wortels, welke voor den uitvoer bestemd zijn , uitgegraven worden, bevrijdt men ze op de plaats zelve door afspoelen met water van de aanhangende aardachtige deelen (2), daarna worden de stukken geschild , in het midden doorboord, aan draden geregen en inde zon gedroogd (3). Omtrent de wijze van drooging vindt men bij vroegere berigtgevers zeer (1) Vergelijk Arcbiv der Pharmacie 2 K. Bd. 35. p. 168. (2) Hiermede komt overeen wat Micbael Bernhard Valentinus in zijii in 1723 uitgekomen Auri fodina medicn e triplica unt-ra regno. Hij zegt p. 100: «Effossa resectione fibrarum deporgatum, inque magna frusta dividitnr, super assere in loco umbroso per quatriduiim. ter vel quater quotidie vertenda, ne succus efiluat, sed quasi accrescat. Caeternm in milio, vel semine lini, omnium optime asservatur.” Hij kent Turksche, Cbinesche en Moscovitische rhabarber, wel als afstammende van dezelfde plant, doch zeer verschillend van werking. Hij maakt ook gewag van eene Amerikaanscbe soort, die echter niet anders is dan radix ibei mouacborum (van Rutuex Patientiai. De Russische waar schijnt te dien tijd slecht en in miskrediet gestaan te hebben. (3) Hiermede staat eene vroegere opgave van Martius in tegenspraak, volgens welke de wortels inde schaduw gedroogd worden. Men geloofde ook, dat er kunstmatige warmte voor de drooging werd aangewend, terwijl de wortels op eene kunstmatige en geheim gehouden wijze geperst weiden. Dit laatste is weinig waarschijnlijk, daar hierdoor de structuur der cellen zeer lijden en veranderd worden zon, hetgeen echter niet het geval is.

106