gen. Zij spieden b.v. naar lucifermerken, naar ontelbare soorten sleutels of naar dwaze krantenberichten. Weer anderen houden er een filmster-museum op na of jagen op autogrammen van beroemde personen. Weer anderen doen inden zomer niets dan zon oppotten voor den winter Zoo nu en dan wordt onze aandacht echter getrokken door een heel bijzondere en interessante verzameling. Zoo kwam ons ter oore, dat een drogist te Haarlem, wiens zeer drukke zaak reeds vorige eeuwen aanschouwde, een zeer ongewone verzameling van 40 gapers, in allerlei bekende en onbekende genres, zou bezitten. We togen er op af en na langdurige preludia was de eigenaar van dezen ongewonen schat te overreden, om iets over de totstandkoming en de beteekenis van zijn regiment gapers te vertellen, terwijl onze fotograaf de bijgaande serie ongewone gezichten, met de tong als middelpunt, kon vereeuwigen. Over den oorsprong van de gapers loopen de meeningen uiteen. Het heeft geen zin, alle hypothesen, die herhaaldelijk gepubliceerd zijn, op te sommen, zoodat wij ons zullen bepalen tot de eenvoudigste verklaring: de gaper is een sprekend blazoen. Qapen toch is hetgeen de geneesheer den zieke verzoekt te doen, als hij diens tong wil bekijken; gapen is noodig, om likkepotjes te slikken; gapen deden ook zij, die vroeger den apothekerswinkel binnentraden, om er een glaasje kruidenwijn te drinken of een maagbittertje te consumeeren. Van gapers leefde de apotheker; geen wonder, dat hij een gaper tot zinnebeeld koos. In dit artikel willen we ons liever bepalen tot de beteekenis van den gaper in deze eeuw. Onze verzamelaar meent, dat er sinds 1900 geen gaperkoppen zijn bijgesneden en dat men ze bijna uitsluitend in Nederland (en West Duitschland voor een deel) moet zoeken. Dat zoeken moet men niet al te letterlijk opnemen, want in vele plaatsen kan men ze nog boven drogistenzaken zien, hoewel niet meer in opmerkelijk verschillende figuren. Langzaam verdwijnen de koppen, omdat ze aan weer en wind zijn blootgesteld en zelden worden nagemaakt. Uit welke materie bestaan die gapers? vroegen wij. De heel oude zijn van massief eikenhout; er zijn er ook van vuren- en mahoniehout, een enkele is van metaal of uit steen gehouwen, terwijl er ten slotte nog de imitatie gipsen exemplaren zijn. Een goede kop weegt wel 30 tot 40 kg. en wanneer hij een honderd jaar oud is, is er heel wat te restauree-

866