ONS WEKELIJKSCH OVERZICHT UIT INDIË

* Donkere dagen voor Indië

Zuid-Sumatra besprongen

TD EEDS vóór den val van Singapore was de aanval op Zuid-Sumatra begonnen. De vorige week al was hij ingeleid met een hevig bombardement uit de lucht en vorigen Zaterdag kwam de verwachte aanval te land met een voorbereiding door een 700-tal parachutisten. Dit was meteen het sein voor de vernieling der daar aanwezige olievoorraden en raffinaderijen, boorvelden en buisleidingen. Dit deel van Zuid-Sumatra, Djambi en Palembang, met de oliecentra te Pladjoe van de Bataafsche en te Soengei Gerong van de Koloniale, dochtermaatschappij der Standard Oil, leverde ruim de helft der jaarlijksche olieproductie van 8.000.000 ton. Ver uit het binnenland brachten de buisleidingen de ruwe olie naar de raffinaderijen aan de breede Moesi gelegen, vanwaar de tankschepen de zoo tallooze olieproducten over den Archipel en een deel van het Verre Oosten verspreidden.

Het moet dezen menschen aan hun hart zijn gegaan toen zij met eigen hand deze wonderbaarlijke scheppingen, op het oerwoud veroverd, in brand staken en met dynamiet vernielden. Een werk van een kwart eeuw en meer, kostbaarder nog zelfs dan de beroemde Djnepperdam in Rusland, werd in weinig uren tijds aan de vernietiging prijs gegeven. En tegelijkertijd werd de vijand bevochten in den laaienden gloed van deze branden.

Beter in brand dan in Japansche hand. Maar daarmee is ook de olie aan onze eigen geallieerde weermacht en luchtvloot ontvallen. En dat is des te érger, waar hier de fabrieken voor de hoog – octaan vliegbenzine waren, die sedert 1937 ten koste van millioenen guldens waren opgebouwd, en die onmisbaar waren voor onze luchtmacht.

Nu waarschijnlijk ook reeds de emplacementen in Noord-Sumatra Brandan en omstreken vernield zijn, blijven ons nog slechts over de inrichtingen te Tjepoe en Rembang op Java. Maar een deel onzer olie zal nu van Perzië of Amerika ingevoerd moeten worden. . . . Een harde slag.

De val van Singapore

De val van Singapore beteekent, dat Java het laatste bolwerk van de geallieerden in het Verre Oosten is geworden. Niet alleen de eilanden van de Riouwarchipel, met het oliestation Poeloe Samboe, in het zicht van Singapore, maar ook de tineilanden Banka en Biliton, de Oostkust van Sumatra met zijn rijke rubber-, thee-, palmolievoorraden liggen nu open en bloot voor de Japansche aanvallen.

De verdedigers van Palembang mogen den eersten aanval der

parachutisten die probeerden de olievoorraden te vermeesteren, volledig afgeslagen hebben, wij moeten erop rekenen, dat zij een doorgezetten aanval van sterke vijandelijk krachten niet ' lang weerstand kunnen bieden.

In het Oosten is Makassar opschoon geblakerd zoo goed als zeker in de handen van den vijand gevallen in daarmee ligt Java in den directen aanvalskring van twee kanten.

Ondertusschen. is er in deze donkere dagen in Indië één zekerheid, en wel deze, dat het van den aanvang van den Japanschen aanval af, in de eerste plaats om Indië te doen was en. dat ons opperbevel de eenig mogelijke en juiste tactiek, die van den defensieven aanval, heeft toegepast.

Vice-admiraal Helfrich opperbevelhebber

Er was wel voldoening, geen gejuich, over de benoeming van vice-admiraal Helfrich tot bevelhebber der geallieerde vloot. Voldoening over . de erkenning, dat onze Nederlan.dsche zeemacht in Indië onder zijn leiding met een minimum aan materiaal een maximum aan successen heeft behaald. De benoeming kreeg relief door de mededeeling op dienzelfden dag, dat de Nederlandsche zee-

macht in de eerste twee maanden 56 Japansche schepen buiten gevecht heeft gesteld en dat alleen bij de verdediging van Ambon drie Japansche kruisers, een onderzeeër en een ■ torpedojager on.schadelijk zijn gemaakt. De Marine had haar groeten dag.

Licht en donker

De Nirom noemde de benoeming het mooiste nieuws, dat men ons in dezen somberen tijd had kunnen geven. Niet om de eer de Hollandsche vlag aangedaan, maar omdat Helfrich zeer duidelijk bewezen, heeft de man te zijn, die de Jappen aandurft. Aandurft met zijn geheele dappere vloot, met zijn prachtige onderzeeërs, zijn kranige kruisers, zijn stoutmoedige jagers. Door zijn benoeming is de waarborg gegeven, dat de geallieerde zeemacht zal aanvallan waar zij kan, ieder risico aanvaardend, overal waar zij maar bij machte is den vijand afbreuk te doen. De Indische bladen hielden reeds op 12 Februari in hun commentaar rekening met den aanstaanden val van Singapore en tevens met het waarschijnlijk einde van generaal Mac-Arthur’s dapperen tegenstand op de Phillippijnen.

De aankomst van de eerste Amerikaansche oorlogsschepen in Nieuw-Zeeland legde Indië fechter uit als de hervatting van een geregelde veilige scheepvaartroute over den Pacific. Het bericht, dat de Chineesche troepen in Birma in aanraking waren met de Japansche troepen, deëd de hoop stijgen, dat Rangoon behouden zal-blijven.

De positie van Java

Tot goed begrip van de kansen om Java tegen een Japanschen aanval te behouden, moet men in aanmerking nemen, dat Java ongeveer even groot is als Engeland, zonder Wales en Schotland en veel langgerekter. Men kan dus, ook al zijn de omstandigheden verschillend, nagaan welk een, leger er noodig is om die uitgestrekte kustlijn tegen een invasie te verdedigen. Over de grootte van het Indische leger op Java moet men zich geen illusies maken, maar zijn gehalte is voortreffelijk. Het strijdt bovendien op terrein, voor eigen hof en haard, met alle hulpmiddelen, van het eigen land. Maar ook hier zullen de luchtvloten een groot gewicht in de schaal leggen. De verhouding van krachten is voor ons de onbekende factor. Maar dezer dagen leverden geallieerde vliegtuigen boven de Javazee een luchtgevecht met vijan.delijke jachtvliegtuigen, waarbij onze toestellen erin slaagden vier van de beruchte Navy O’s neer te schieten.

Bovendien blijft men hopen, dat het gelukt mag zijn belangrijke Britsche troepeneenheden van Singapore te evacueeren, en naar Java over

te brengen, terwijl reeds den val van Singapore sproken werd oVer geallieerd® strijdkrachten, die—vermoed®' lijk uit Australië en Amerika"'” op Java waren aangekonied' Het Nws. van den Dag bepleitf® dezen mannen, die ergens Liverpool, Brisbane of Sa® Francisco de huisdeur acht®t zich hebben dichtgeslagen, volle maat de gulle Indisch® gastvrijheid te geven. genoemde plaatsnamen vorined voldoende aanwijzing voor had herkomst.

Luchtaanvallen op

Zooals reeds kort gemeld' heeft Batavia zijn eerst® luchtaanvallen doorstaan te)" wijl bij de vierde aanval op Soerabaja niet minder dan personen gedood werden en 5e zwaar gewond. Een trar»' wagen waarin menschen ee)) schuilplaats zochten, werd doot een bom getroffen. Maat overal hield de burgerbevol' king, blank, en bruin, zich uit' stekend. Batavia heeft voorzorgsmaatregelen in d® handelswijk voltooid, overa' zijn draagbaren beschikbaar ei* Soerabaja strekte zijn camoü' flage zelfs uit tot de zerken op de begraafplaatsen.

Met groote wordt melding gemaakt van df houding van onze koopvaardij' die onder een regen vaP bommen en hun taak volvoeren. Geeft on® de wapenen, zoo zegt Java, en wij ■ zullen volhouden. T®

Nog sneller dan de torpedobootjagers, en onder bepaalde omstandigheden nog veel gevaarlijker, zijn de Torpedo Motorbooten, die deel uitmaken van onze strijdkrachten iri Nederlandsch Indië. Deze booten kunnen geheel vervaardigd en hersteld worden op de Indische scheepswerven. Ook de torpedo’s worden in de Indische munitiewerkplaatsen gemaakt.