JAVA’S ROEMRIJKE ONDERGANG

Dit is de letteriijke vertaling van het laatste telegram, dat uit Bandoeng aan de buitenwereld werd geseind. Het geeft op koel-zakelijke wijze een uiteenzetting van de gebeurtenissen en Oorzaken, welke leidden tot het droevig lot dat Java heeft getroffen. Vrij Nederland brengt op deze plaats een eeresaluut aan de Indische pers, die tot op het laatste oogenbllk de beste tradities der journalistiek heeft hooggehouden.

Bandoeng, 7 Maart.

toestand op Java is kritiek geworden als Sevolg van een Japansche door-Draak in de verdedigingslinie ten noorden van den bekenden Vulkaan de Tangkoeban Prahoe. De Japanners behaalden dit Succes op Vrijdag door met Sroote meerderheid aan te Vallen, terwijl Nederlandsch Indische troepen wanhopigen tegenstand boden. De Nederiandsche strijdkrachten waren niet alleen numeriek in de niinderheid, doch werden ook Voortdurend bestookt door Japansche vliegtuigen, waartegen de geallieerden zich niet langer doeltreffend kunnen ver-Jedigen. |

I Het treurspel dat zich thans in de vroeger zoo vredige valleien noorden van de Tangkoeban Prahoe afspeelt is temeer hartverscheurend voor de Nederlanders daar zij zich herinneren dat een groot deel van de Nederlandsch Indische Luchtmacht Verloren is gegaan in de Vergeefsche verdediging van Er is in Nederlandsch /ndië critiek geoefend op de Oorlogvoering van de geallieerden in Malakka. Nu de Nederlanders moeten oorlogvoeren Onder dezelfde omstandigheden de geallieerden in Malakka Vochten, zal hun oordeel wat ginder scherp zijn geworden. omstandigheden zijn hier nog slechter, daar er hier op zijn minst vijf Japanners l-ogenover één verdediger staan, om niet te reppen van de Japansche overmacht in de Ipcht, waar de vijand heer en Oaeester is.

Toen Japan op 8 December den °orlog tegen Engeland en begon, wierp Neder‘andsch Indië -onmiddejlijk zijn strijdkrachten in het gevecht in lucht en op zee tot steun van geallieerde oorlogvoering. Dit *s gedaan met een aanvalsgeest, ?''elke door de openbare meening alle landen, die tegen onderdrukking vechten, zeer geprezen js. Deze tactiek hield het risico dat de Nederlandsche strijdmachten spoedig uitgeput houden geraken, maar dat risico genomen in de verwachting dat spoedig versterkingen *n het Verre Oosten zouden sankomen. Er waren overeenkomsten gesloten, op grond '''aarvan verwacht kon worden

dat versterkingen zouden aan-, komen. Het geallieerde hoofdkwartier werd op Java gevestigd en dat beteekende de moreele garantie'* dat het uiterste zou worden gedaan om het eiland te maken tot een basis van waar een geallieerde tegen-aanval begonnen zou kunnen worden indien Malakka en Singapore zouden vallen. Er werden voorbereidingen getroffen om een groote legermacht onderdak te verschaffen. De strijdkrachten in Nederlandsch Indië zijn niet sterk, maar men hoopte dat de vijand tegengehouden zou kunnen worden totdat de noodige versterkingen aangekomen zouden zijn. In den loop van Januari gingen de buitenbezittingen de een na de ander verloren. Hiertegenover stond de goed gefundeerde verwachting dat in den loop van Februari voldoende versterkingen op Java zouden aankomen, zoodat het eiland behouden zou kunnen worden en later het initiatief genomen zou kunnen worden.

„ . ~ , ... Versterkingen kwamen met

Maar die versterkingen kwamen niet. Het aantal geallieerde soldaten op Java is in waarheid slechts gering. Zij vechten flink met de Nederlandsche en Indische soldaten mede, maar zij zijn niet staat gebleken den aanval te keeren. De geallieerde strijdkrachten in de lucht ën ter zee behaalden groote successen door krachtig aan te vallen, doch leden tevens zware verliezen, die moeilijjk goed te maken waren, Er werden inderdaad vliegtuigen ontvangen, in het bijzonder Amerikaansche bommenwerpers,

die een krachtig wapen bleken, Maar hun waarde verminderde naarmate de bescherming door gevechtsvliegtuigen verminderde en de dekking van de vliegvelden, In het bijzonder deed zich het feit gelden dat de beschikbare gevechtsvliegtuigen van niet voldoende gehalte waren om de Japansche tegenstanders op voet van gelijkheid te bestrijden, Niet alleen nam dè offensieve kracht van de geallieerden af, maar ook werden operaties met zware bommenwerpers hachelijker,

i nmeinoolH ®

Vuur ! en nogmaals ; vuur ! Indië’s soldaten bleven op hun post tot zij door de overmacht werden overweldigd

Tegen het einde van Februari was de toestand aldus, dat Java practisch omsingeld was. De aanval op het eiland begon, General Wavell werd naar Britsch Indië gezonden. In een heldhaftige poging om landingen door den vijand te voorkomen verrichten de geallieerde zeestrijdkrachten alles wat zij konden, Maar opnieuw stonden zij tegenover een vijandelijke overmacht en de kern van de Nederlandsche vloot ging verloren. De verslagenheid over dit verlies kan den trots niet verminderen over het prachtige werk van de geallieerde zeestrijdkrachten. 'Wat de Nederlandsche Marine betreft kan men zeggen dat zij doorvocht tot het einde. De vlooteenheden in Indische wateren—behalve dan eenige kleinere oorlogsbodems, die geen beslissing kunnen forceeren—zijn in het gevecht ten onder gegaan. Toen de landingen op Java begonnen, verkeerde het eiland reeds in zulk een toestand, dat het geen

aanvalshandeling ter zee meer kon ondernemen, terwijl het grootste deel van de luchtmacht reeds uitgeput was.

Het resultaat van den slag op de Java Zee van 26 en 27 Februari was, dat Soerabaja niet langer als vlootbasis gebruikt kon worden en dat geen voldoende bescherming meer verleend kon worden tegen zware bommenwerpers. Toen de aanval op Java verleden Zaterdagavond begon, werden den vijand zwa're verliezen toegebra,cht tijdens de landingen, maar die successen werden behaald ten koste van hoogen prijs. De vijand landde zeker zeven, en waarschijnlijk tien of meer divisies. Nu de tegenstand ter zee en in de lucht was gebroken, hadden de Japanners feitelijk vrij spel. Niets kon hun beletten zooveel troepen en materieel te landen als zij wilden.

"Aanvallen " ook te land het parool

Zooals ter zee en in de lucht was geschied, werd de verdediging te land geleid volgens de methode van aanval. Overal trachtte het Nederlandsch Indische leger het initiatief te nemen, ofschoon de Japanners spoedig vèr konden doordringen. Het Nederlandsche opperbevel dacht er niet over af te wachten wat de volgende stap van den vijand zou zijn. Onmiddellijk werd besloten tot den tegenaanval. Een aanval op het vliegveld Kalidjatti ten noorden van Bandoeng bewees opnieuw dat zelfs de beste troepen niet kunnen slagen zonder voldoende bescherming tegen vliegtuigen. De troepen werden voortdurend bestookt door duikbommenwerpers. Hun moreel bleef uitstekend en de historie zal vele heldendaden te boek kunnen stellen. Maar bescherming tegen den hagel van bommen uit de lucht was niet mogelijk.

Andere aanvalen werden gedaan op Japansche troepen bij Indramajoe, maar ofschoon deze werden gedaan met moed en soms met succes, was het eindresultaat onvoldoende. Het was altijd dezelfde geschiedenis: de troepen waren machteloos zonder bescherming tegen vliegtuigen. Waar duizenden vliegtuigen badder moeten zijn, was slechts een voortdurend ernstiger tekort.

Zoo kwam het dat Batavia ontruimd moest worden. Alle troepen werden op het plateau van Bandoeng teruggetrokken, dat gemakkelijker verdedigbaar is dan vlakte van noord-Java. Het was van het hoogste belang den toegang tot dit plateau bij Soebang te versperren. De Nederlandsche troepen hebben twee dagen lang .londer een oogenblik te rusten voor de versperring van dezen toegang gevochten tegen felle aanvallen uit de lucht en een geweldig'e overmacht op den grond, totdat de stelling niet langer gehouden kon worden . . .