zoek blijkt de uterus geretroflecteerd te zijn. Hij kan worden opgerioht, maar veert telkens terug. Deze pogingen tot repositie zijn zeer pijnlijk. Laparotomie. De uterus is geretroflecteerd maar niet gefixeerd. In het rechter ovarium is een kleine follikeloyste, die wordt gepuncteerd. De uterus wordt met twee zijden hechtingen gefixeerd aan den buikwand als in geval I. Genezing ongestoord. Bij het ontslag ligt de uterus in anteversie tegen den buikwand. Y. Yr. B. (klin. n°. 65), 49 jaar, reeds vroeger geopereerd wegens retroflexio uteri en defectus perinei, wordt opgenomen wegens hevige pijnen in buik en rug. Patiënt is een hysterica met stigmata en wordt daarom vooral zeer nauwkeurig onderzocht. Daar de uterus in retro versie ligt en het rechter ovarium vrij aanzienlijk vergroot wordt gevonden, wordt patiënte ter operatie opgenomen. Laparotomie. Het rechter ovarium is een cyste geworden ter grootte vaneen mandarijntje. Het wordt na afbinding van den steel met de tuba weggenomen. De uterus wordt door middel van twee zijden hechtingen op de hiervoor beschreven wijze aan den buikwand gehecht. De buikwond wordt op de gewone wijze gesloten. Genezing ongestoord. Patiënt, heeft geen klachten meer en vertoont zich na eenige maanden geheel vrij van eenige klacht. De uterus ligt met den fundus tegen den buikwand. YI. Yr B. (klin. n°. 114) 28 jaar, sints 7 jaar gehuwd, 2 kinderen, klaagt over pijn inde rechter buikstreek, nu en dan krampachtig. Yolgens haar medicus is sints langen tijd op verschillende wijze vergeefs beproefd haar van haar klachten af te helpen. Bij onderzoek vindt men ren mobilis dextra, niet te reponeeren retroflexio uteri en een dubieusen weerstand rechts achter den uterus, inde ileo-coecaalstreek gargouillement. Met het oog op de mogelijkheid van vergroeiing van den uterus, direct of indirect met den processus vermiformis, wordt laparotomie voorgesteld en geaccepteerd. De operatie wordt gedaan 10 dagen na afloop der menstruatie. Ha opening van de buikholte komt eenig vrij vocht voor den dag. De uterus is een weinig vergroot, week, niet gefixeerd. Het rechter ovarium is vergroot. Van het mesovarium verloopt een streng naar bet mesenterium vaneen darmlis. De darmen zien er overigens, evenals de processus vermiformis, normaal uit. Met het oog op de pijnen rechts en de conclusie, dat rechts resten vaneen oude ontsteking zijn, worden de rechter adnexa weggenomen. De uterus wordt op de beschreven wjjze aan den buikwand gefixeerd. Genezing ongestoord. De pijn inden buik bleef na de operatie geheel weg. Sectio caesarea (2 gevallen, 0 gestorven). In het jaar 1902 verrichtte ik tweemaal sectio caesarea. I. Yr. J. (Yerlosk. klin. n°. 25), 24 jaar, I-para, werd uit de

12