ving vergroeid; de tuba voelde op verschillende plaatsen, doch vooral dicht bij den uterus zeer hard aan. Zij werd wigvormig uit den uterus gesneden en de wondvlakte met zijden hechtingen gesloten. Bij opening was zij gevuld met een korreligen inhoud, die aan ingedroogd pus deed denken; de wand was sterk verdikt. Macroscopisch waren er geen verschjjnselen van tuberculose. De ovariaaltumor bestond uiteen groot aantal dunwandige cysten, met helder sereus vocht gevuld. Laparotomie om verschillende redenen. 1 (157). (Zie vorige statistiek geval N°. 2, bl. 212. Ned. Tijdschrift v. Verloskunde en Gynaecologie, Jaargang XII, afl. 3/4.) Vr. T. is nog tweemaal na de operatie bevallen. Na de laatste bevalling is een hernia ventralis ontstaan. Daar patiënte er veel last van heeft en voortdurend over pijn inden buik klaagt besloot ik de hernia te sluiten. Bij de operatie bleek het omentum overeen groote uitgestrektheid met het peritoneum vergroeid te zijn. Waar het zich niet gemakkelijk liet losmaken werd het met een dunnen zijden draad afgebonden en doorgeknipt. Het geheele litteeken werd geëxoideerd en de wond met étageheohting gesloten. Genezing ongestoord. Geval van peritonitis tuherculosa. 2 (16). Vr. 8., 20 jaar oud. ongehuwd, klaagt sinds geruiraen tijd over pijn inden buik, de defaecatie is zeer ongeregeld, meestal is de ontlasting dun, de menstruatie keert na korte intervallen terug, is echter niet profuus, de mictie is nu en dan pijnlijk. Het abdomen is onregelmatig doch niet sterk uitgezet. Hier en daar klinkt de percussietoon dof, vrij vocht is niet aan te toonen, wel voelt men hier en daar fluctuatie. De uterus is vergroot, geretroponeerd, iets naar links verplaatst. Links daarvan voelt men de worstvorraige verdikte tuba die met haar abdominale pool in het C. D. ligt. In het 0. D. zelve voelt men een deegachtige resistentie. De rechter tuba is eveneens sterk verdikt. De beide tubairtumoren zijn met hun omgeving vergroeid. Met de niet dubieuse diagnose van tuberculeuse peritonitis werd laparotomie verricht. Het peritoneum parietale was sterk verdikt en met talrijke kleine tuberkels bezaaid; de serosa van den darm leverde hetzelfde aspect; de darmlissen waren onderling sterk vergroeid, tussehen de adhaesies vond men een strooperige, bruingele vloeistof. De beide tubairtumoren waren met het ovarium, uterus en de darmen zoo innig vergroeid, dat aan een exstirpatie niet te denken viel. Na een stukje van het peritoneum voor microscopisch onderzoek verwijderd te hebben, werd de buik gesloten.

60