niet breed litteeken te zien, dat van ongeveer 12 centimeter hoven tot ongeveer 11 centimeter onder den navel reikt. De buik helt sterk voorover. Het onderzoek van het bekken geeft de volgende maten; Dist. Sp. 11. 26.5 Conj. ext. 18. Dist. Cr. 11. 29. Conj. diag. 8.75. Dist. Troch. 32. Conj. vera (geschat) 7.5. Het promontorium steekt sterk vooruit en is met één vinger gemakkelijk te bereiken. Alle sacraalwervels kunnen worden vervolgd. Tusschen den eersten en den tweeden heiligbeenswervel bevindt zich een vrij aanzienlijke beenkam. De linea terminalis is boven de acetabula gestrekt en kan met één vinger bijna geheel bestreken worden. De bekkeningang heeft een driehoekigen vorm, maar is niet asymmetrisch, hoewel behalve de scoliose der wervelkolom ook een te geringe bewegelijkheid van de linker dij bestaat, waarvan de abduetie en rotatie naar buiten is beperkt. De diagnose wordt gesteld op plat rachitisch bekken met een relatieve indicatie voor sectio caesarea. Besloten wordt het begin der haring af te wachten, bij voldoende weeën de keizersnede te doen en door resectie en onderbinding der tubae toekomstige zwangerschappen te voorkomen. Met het oog op de beraamde keizersnede wordt inwendig onderzoek bij deze patiënt tot de haring verboden. 26 Juni ’s middags te 12 uur krijgt de vrouw lichte weeën. Zij wordt naar de verloskamer overgebracht. De buik helt sterk voorover. Het kind ligt met den schedel, ballotteerend boven het linker darmbeen. Harttonen der vrucht zijn krachtig en regelmatig. Des avonds te half zeven zijnde weeën krachtiger geworden. De harttonen der vrucht zijn krachtig, regelmatig en van normale frequentie. Inwendig onderzoek wordt verricht door mij zelf. Er is een ontsluiting van ruim 3 centimeter. Besloten wordt tot de sectio caesarea over te gaan. Operatie in chloroformnarcose. Incisie van den buikwand 2 centimeter links van en evenwijdig met het oude litteeken, van ongeveer 12 centimeter boven tot ongeveer 12 centimeter onder den navel. Bij het openen van het peritoneum blijkt dat de baarmoeder met den buikwand vergroeid is. De vergroeiing kan gemakkelijk en zonder bloeding worden losgemaakt. Het litteeken der vorige sectio caesarea is aan de baarmoeder moeilijk te onderscheiden. Het rechter ovarium en de rechter tuba (die gedurende de zwangerschap als pijnlijke uitpuilingen konden worden gevoeld) zijn op den uterus door pseudomembranen gefixeerd. De uterus wordt mediaan geplaatst, niet geëventreerd.

154