inde plooi zijn binnengedrongen en secondair de muscularis hebben bereikt. Hoe verder vanaf de basis der plooi de insertie plaats heeft, des te moeilijken zal het ei de muscularis bereiken en des temeer kans zal er bestaan, dat het door abortus te gronde gaat. Het stadium van ontwikkeling, waarin dit geschiedt zal afhangen van de aangeboren of verkregen eigenschappen van het tubaslijmvlies, die bij de behandeling der aetiologie zullen worden besproken. Van de 7 intramusculair gezetelde eieren gingen er 4 door abortus, 2 door ruptuur te gronde, terwijl eenmaal (geval IV) eene secundaire ruptuur ontstond. Het ei bevond zich slechts eens in het ampullaire gedeelte der tuba, 7 maal inden istbmus, terwijl ook het intraligamentair ontwikkelde ei zich oorspronkelijk inden isthmus geïnsereerd had. De verhouding dier cijfers verschilt aanmerkelijk van die van vele andere onderzoekers, die ongeveer gelijke getallen voor de insertie inde ampulle en inden isthmus vinden. De oorzaak ligt zeer zeker deels in mijn gering aantal waarnemingen, maar ook in het feit, dat inde Utrechtsche kliniek de tubairzwangerschap zoo conservatief mogelijk behandeld wordt. Daar de zwangerschap inde ampulle eene veel betere prognose geeft, dan die inden isthmus, zal hier de operatieve therapie veel vaker in aanmerking komen. De intramusculaire insertie van het ei inde tuba wordt tegenwoordig door ieder erkend. Poppel, Leopold e a., hadden haar reeds waargenomen; hunne verklaring ervan strookt begrijpelijker wijze niet meer geheel met onze tegenwoordige opvatting van de ei-insertie in het algemeen. De excentrische ligging van het ei werd dan ook tot voor korten tijd alleen begrijpelijk door insertie ineen divertikel of door uitbochting van den eibodem zelf. (Klein). Eerst toen zich door het onderzoek van van Siegenbeek van Heukelom en Peters nieuwe inzichten omtrent de placentatie baanbraken, werd ook de intramusculaire insertie van het tubaire ei verklaarbaar. H. Füth maakte het aannemelijk, dat de insertie inde tuba op dezelfde wijze plaats heeft, als inden uterus. Door het epithelium heengedrongen, vindt het ei echter inde mucosa tubae geen voldoende plaats, waarom het de muscularis moet gebruiken voor zijne verdere ontwikkeling. Ka hem hebben Krömer, Heinsius, Yoigt, Couvelaire, Aschoff, Kreiss, Petersen, Kermauner, Réthy e.a. ') deze wijze van insertie bevestigd. Ook mijn gevallen sluiten zich daarbij volkomen aan. De localisatie van het ei wordt voornamelijk bepaald door de i) Voor volledige literatuuropgave zie men R. Werth’s; dieExtrauterinschwangerschaft, in von Winckel’s iïandbuch der Geburtshülfe. 11,2.

174