Wanneer ik mij nu bepaal tot de totale exstirpatie en alleen den thermometer als maatstaf gebruik, dan hebben inde sublimaatperiode 54 °/Q, inde jodium-periode 71 °/0 geen hoogere temperatuur gehad dan 38° (oksel). Ongeveer in denzelfden tijd is echter ook de 8-naad (die den zevenden dag werd verwijderd) vervangen dooiden laagsgewijzen naad van de buikwond (twee of drie lagen met zijde, de huid met krammen). Er zijn dus twee factoren in het spel, waarvan de afzonderlijke invloed niet kan worden nagegaan. Voor alle 189 gevallen tezamen (de 11 sterfgevallen niet medegerekend) heeft de sublimaat-periode 11.5 °/c buikwandinfecties (ook de allerkleinste medegeteld) en de jodium-periode 6.5 °/0, Alle ziekteverschijnselen tezamen in het oog vattend (temperatuur, thrombose, buikwandinfectie), vind ik echter een veel kleiner verschil: 21.4 °/0 inde sublimaat-, 17.9 °/0 inde jodium-periode. Een bescheiden verandering, in gunstigen zin, schijnt dus toch wel samen te vallen met het invoeren der jodium-desinfectie en van den laagsgewijzen naad. Vergeten wij hierbij echter niet, dat ook de operateur vorderingen zou kunnen hebben gemaakt in operatieve vaardigheid! Bij dit onderzoek heeft het mij getroffen, dat de resultaten in de beide particuliere ziekenhuizen veel beter zijn geweest dan in de universiteits-kliniek. Enucleatie en supravaginale amputatie. Enucleatie. 13 gevallen. Slechts één draadettering, één thrombose; 8 maal 38°. Supravaginale amputatie. 11 gevallen. Geen draadettering, slechts één, maar zeer ernstige ettering van het onderhuidsvetweefsel en bekkenbindweefsel; 4 maal < 38°. Deze cijfers leenen zich echter wegens hun kleinheid niet tot vergelijking. Totale exstirpatie. Particuliere ziekenhuizen-. 64 gevallen. Eén draadettering, 2 maal thrombose, 40 maal <C 38°. Kliniek: 56 gevallen; 11 draadetteringen, 7 maal thrombose, 22 maal < 38°. (De gecompliceerde gevallen zijn hierbij weggelaten). Aan de verschillen inde temperatuur-verhoogingen zou ik niet al te veel waarde willen hechten, omdat de verpleging en de controle inde kliniek beter waren dan inde beide particuliere ziekenhuizen;

151