einde brachten en op geenerlei wijze over onaangename gevolgen der operatie te klagen hadden. Eén patiënte had sinds de operatie een miskraam inde zesde maand; nadere inlichtingen heb ik daarover helaas niet kunnen krijgen. Het is echter niet onmogelijk, dat hier lues in het spel is, daar de patiënte van te voren reeds 3 miskramen heeft gehad. 6). Abortus febeilis. Uiterst belangwekkend, vooral ook uit het oogpunt van behandeling vandoor koorts vergezeld gaande miskraam, zijnde resultaten, die wij met de hysterotomia vaginalis anterior bij dergelijke gevallen verkregen. Aanhoudende, meer of minder sterke verhooging der temperatuur, die wij ons slechts als van de baarmoeder uitgaande konden verklaren, was voor ons, zoodra de geringste verschijnselen van algemeene infectie, bijv. koude rillingen, optraden, een indicatie om onmiddellijk, zoo noodig met behulp der hysterotomia vaginalis anterior, het ei uit den uterus te verwijderen. Deze therapie is dus zeer actief en in scherpe tegenstelling met het door Winter aanbevolen beginsel, om in dergelijke gevallen af te wachten, tot de temperatuur weder tot de norm is teruggekeerd en de ziektemakende kiemen niet meer in het genitaalkanaal zijn aan te toonen. Desniettegenstaande zijn onze resultaten in ieder opzicht zeer gunstig te noemen. Wij voerden 11 maal onder genoemde omstandigheden bij dreigende, van koorts vergezeld gaande miskraam, de hysterotomia vaginalis anterior uit en verwijderden het ei uit de baarmoeder. Alle patiënten genazen, zonder uitzondering. Meestal waren het zwangerschappen van 8 tot 6 maanden en met slechts één uitzondering trad in alle gevallen in aansluiting aan de operatie plotselinge daling der temperatuur tot de norm op. In dit eene geval hadden wij te doen met een staphylococcaemie reeds vóór de operatie. Hier volgen korte uittreksels uit de ziektegeschiedenissen. 1907. Pat. W. Sept. afd., journ. n°. 143. Temp. bij de opneming tot 39.5 en pols 150. Er wordt een koude rilling waargenomen. Bloed en vaginaalslijm niet bacteriol. onderzocht. Fundus uteri staat even boven den navel. Grav. mens. VI—VII. Hysterotomia vag. ant. en ontlediging van de baarmoeder. De inbond stinkt ontzettend. Den volgenden dag temp. tot 36.5, dan nog 4 dagen lang schommelingen om 38.0. Verder

te noemen.

122