Dr. Driessen zegt, dat hij de vaginaal wanden beschermt door een hoorzalftampon. Prof. Treub zegt, dat hij bij de chloorzinkbehandeling dikwijls fistels in blaas of rectum ziet optreden, doch dat hij die gaarne mede inden koop neemt, omdat zij door de litteekenretractie buitengewoon snel volledig of bijna volledig genezen. De heer Hendels vraagt, of het minder gunstige resultaat, dat inde kliniek van Prof. Treub met de chloorzinkbehandeling verkregen wordt, wellicht verband kan houden met den aard der behandelde gevallen. De beste resultaten worden bereikt bij de weeke carcinomen, waarbij men veel brokkelig weefsel kan wegkrabben. In die gevallen worden dan ook groote afgietsels van de portio uitgestooten. Bij harde carcinomen, waar de weefselafstooting geringer is, zijnde resultaten minder gunstig. De heer Philips (als gast) vertoont een dermoid-cyste, die in de Amsterdamsche vrouwenkliniek weggenomen is bij een 32-jarige 111-para. De patiënte kwam met klachten over pijn inden buik. Er bestond een tumor, die van den bekkeningang tot bijna aan den ribbenboog reikte. Ook na het openen van den buik maakte de tumor een vasten indruk; slechts gedeeltelijk voelde hij cysteus aan. Toen dit cysteuse gedeelte ingesneden werd, kwam er een regen van vetbolletjes ter grootte vaneen doperwt voor den dag. De tumor werd nu naar buiten gehaald; de inhoud bleek een vetmassa te zijn, die inmiddels gestold was tot een vast lichaam, uit samengebakken vetbolletjes bestaande, en dat er uitziet als een honigraat. Inden wand van de cyste zaten twee goedgevormde tanden. De heer Philips doet hierop de volgende mededeeling over dubbele baring bij dubbelen uterus. 7 Mei 1913 vervoegde zich aan onze polikliniek Mej. H. 8., 83 jaar oud, met de mededeeling, dat zij, nu ongeveer 5 maanden zwanger zijnde, door haar huisarts ter onderzoek gezonden was, omdat het haar bekend was, dat zij een dubbele baarmoeder bezat. Zij was voor de eerste maal zwanger en had geen klachten; laatste menstruatie 14 December 1912. Zij was nu negen jaar gehuwd en had nooit een belangrijke ziekte doorgemaakt; de eerste menstruatie zou op 12-jarigen leeftijd zijn opgetreden; daarna zou zij geregeld om de vier weken gemenstrueerd hebben. Bij onderzoek vond men een uitzetting van den buik, die ongeveer overeenkwam met een zwangerschap van zes maanden. De uterus had duidelijk den vorm vaneen tweehoornigen; aan beide zijden werd een ballotteerend deel gevoeld. Bij inwendig onderzoek vond men boven inde vagina een voor-achterwaarts loopende bride. Een enkelvou-

297