nauwing. Eén kind is later gestorven; één stierf, doordat de navelstreng ineen lis gekomen en daardoor stuk getrokken was. Spreker meent, dat hij tevreden kan zijn met zijn resultaten: hij gelooft, dat in zijn 18 gevallen, die kwade gevallen waren, langs anderen weg geen betere resultaren te bereiken waren geweest. De heer Engelhard komt op tegen de volstrekte verwerping van de tamponnade. Inde kliniek zal een aseptische tamponnade toch wel mogelijk zijn. En wat de van buiten ingebrachte gevallen betreft, die zijn dikwijls ook zonder tamponnade geïnfecteerd. De volstrekte verwerping der tamponnade heeft den heer de Sn o o er toe gebracht, de vaginale keizersnede uitte voeren in die gevallen, waar de ontsluiting te gering was voor het invoeren van den metreurynter. Ik acht dergelijke verstrekkende gevolgtrekkingen uit de verwerping eeuer behandelingsmethode, die in andere gevallen, bijv. ter bestrijding van atonische nabloeding geen schrikbarende infectiekans oplevert, op zijn minst genomen overdreven en zeker af te keuren. De heer Stratz ontkent, dat de methode Braxton Hicks het opofferen van het kind beteekent: de kans voor de kinderen wordt er niet veel slechter door, en de vaginale S. C. is voor de kinderen niet zoo gunstig. Bumm heeft de vaginale S. C. verlaten, omdat hij daarbij 75°/c doode kinderen kreeg. Wat de tamponnade betreft, is hij het eens met de Snoo. Prof. K ouwe r. Ik moet protesteeren tegen eenige al te apodictische beweringen van den heer de Snoo, al heeft .hij die waarschijnlijk niet zoo scherp bedoeld. Dat „de medici allen slecht tamponneeren”, d. w. z. inde particuliere praktijk, is bepaald onjuist; velen doen het, goddank, voortreffelijk, maar niet allen, dat is zeker. Dat bij de vaginale keizersnede weinig of geen bloed zou worden verloren, is evenmin waar. Dit heeft men wel beweerd, vermoedelijk verblind door enthousiasme, maar later, toen de suprasymphysaire cervix-snede moest worden verdedigd, hebben bijna alle operateurs geklaagd over de bloeding en het moeilijk hechten bij de vaginale hysterotomie. Ook is de bewering onjuist, dat bij de methode van Bonnaire de scheuren altijd inde zijkanten van de cervix zouden optreden. Integendeel, zij kunnen aan allo kanten voorkomen, en, helaas, dikwijls op plaatsen, die onbereikbaar zijn voor de hechting. Dit leert de ervaring aan de sectietafel. Ten slotte wil ik nog eens herhalen, dat de gaastamponnade in menig geval voortreffelijke resultaten hoeft opgeleverd, en ik haar niet gaarne zou missen. De heer de Snoo zegt ten slotte, dat de vrouwen bij de vaginale S. C. wèl dikwijls veel bloed verliezen, maar dat is atonische bloe-