werktin meer gevallen en is krachtiger in zijn werking dan extr. hydrastis canad. liq., secaoornine werkt beter dan hydrastinine. Ik mag daaruit de gevolgtrekking maken, zooals door verschillende onderzoekers vóór mij gedaan is, en waarvan dan ook inde praktijk gebruik gemaakt wordt, dat in gevallen, waarin een krachtige samentrekking van den uterus gewenscht wordt, bijv. bij atonia uteri post partum, het secale en zijn praeparaten verre de voorkeur verdienen boven de hydrastis en de daaruit bereide praeparaten. Wat nu de plaats van het erodium aangaat, meen ik uit mijn krommen te mogen lezen, dat èn wat het aantal gevallen betreft, waarin het erodiumextract werkt op den overlevenden uterus, èn wat de kracht dier werking betreft, het erodiumextract geplaatst worden tusschen de extracten van secale en hydrastis in. Wanneer men zich tevreden stelde met de werking van het erodium cicutarium op den overlevenden uterus na te gaan, zou het onderzoek onvolledig zijn: men zou de tegenwerping kunnen maken, dat een uit het lichaam uitgesneden uterus onder geheel andere omstandigheden verkeert dan een uterus in vivo, zoodat de werking op den niet uitgeschakelden uterus, waarmede men dan toch inde praktijk te doen heeft, een geheel andere zou kunnen zijn. Volledigheidshalve moest ik dus ook den invloed van het erodium op den uterus in vivo nagaan. Deze proefnemingen zijn wat gecompliceerder dan die op den overlevenden uterus. Yoor dit experiment maakte ik ook weder gebruik van katten als proefdieren. Het dier werd in lichte aethernarcose gebracht en de narcose voortgezet door per rectum chloralhydraat toe te dienen (15 tot 20 cM3. vaneen 5°/Q chloralhydraatoplossiug). De rectale chloralhydraatnarcose verloopt veel rustiger en geregelder dan de aethernarcose. Het dier werd nu in rugligging vastgebonden en eerst de venae jngulares ext. aan beide zijden vrij gepraepareerd. Daarna werd de buik geopend en eender uterushorens van de spits af vrijgemaakt en gefixeerd. De kat werd daarop ineen grooten bak gebracht, die met Ringer’s oplossing was gevuld, welke door twee Bunsenbranders op constante temperatuur van 87° werd gehouden. De kat bleef geheel onder het vloeistofoppervlak: alleen kop en hals staken er boven uit. en werden over den rand van den bak vastgehouden. Blaas en intestina werden goed terzijde gehouden en het rectum doorgeknipt tusschen twee ligaturen, zoodat noch ademhalingsbewegingen noch darmbewegingen werden overgebracht op den uterus. De vrijgemaakte uterushoren werden kort bij het corpus gepakt door een fixeerende serrefine, verbonden aan een glasstaaf, terwijl het

176