cervixtrechter in dwarse richting met drie of vier catgut-knoophechtingen gesloten en bij de doorloopende hechting van het peritoneum hieronder begraven. Ook bij het aanhechten der gespaarde ovaria wordt hun stomp zorgvuldig onder den doorloopenden peritoneaalnaad bedolven. Indien het mogelijk is, dank zij de hooge zitplaats der fibromen, den uterus boven het ostium internum te amputeeren, terwijl enücleatie of wigvormige uitsnijding onuitvoerbaar is, Street ik er naar, dat zoo hoog mogelijk te doen, om nog een kans te hebben op menstruatie uit het overblijvende corpus-shjmvlies. Dit is echter slechts bij uitzondering mogelijk. Of ook het slijmvlies der cervix nog in staat zou zijnde menstruale functie gedeeltelijk over te nemen, betwijfel ik. Zooals gezegd, heb ik inde laatste jaren meer en meerde voorkeur gegeven aan de supravaginale amputatie boven de exstirpatie van de geheele baarmoeder. Slechts éénmaal heeft mij dit de teleurstelling bezorgd, dat ik na afloop der operatie in het geapiputeeide corpus uteri een beginnend carcinoom ontdekte, en wel bij een 31 -jarigo virgo, bij wie niets het bestaan daarvan deed vermoeden, Nadat het mikroskoop mijn vermoeden had bevestigd, heb ik drie dagen later den cervix-stomp per vaginam verwijderd. De vrouw genoot daarna een uitstekende gezondheid, maar stierf, helaas, een jaar later aan een acute ziekte. ledere myoomoperatie wordt bij patiënten beneden de 50 jaien, bij wie geen reden bestaat om aan boosaardige woekering te denken, begonnen met het plan, de gezwellen te enucleëeren. Dit is eu blijft de ideale operatie met het oog op den lateren toestand der patiënte. Jammer, dat zij lang niet altijd uitvoerbaar is. Inde vier groepen van typische laparotomieën (uterus-exstirpatie, supravaginale amputatie, ablatie of wigvormige uitsnijding en enucleatie) is zij mij slechts in 57 van de 317 gevallen, d.i. in 18% wenschehjk en tevens uitvoerbaar voorgekomen; daarentegen bedraagt het percentage voor de enucleatie 20.6°/o (55 van de 267 gevallen) indien ik alleen de vrouwen beneden den 50-jarigen leeftijd in het oog vat. Toch leerde het onderzoek van menig preparaat, na afloop der operatie, dat het gezwel zich nu wel liet uitschillen; dit is mij een spooi slag geworden om met nog meer nadruk in ieder passend geval de enucleatie door te zetten. Het schoonste doel, o. a. bij deze operatie-methode beoogd, is het behoud van het voortplantingsvermogen. Dit heb ik bij 8 vrouwen bereikt, of liever bij 8 vrouwen heeft, tot heden, een ingetreden en goed ten einde gebrachte zwangerschap mij het bewijs daarvan

247