twee hoofden te voelen boven den bekkeningang; na een uur' van vergeefsche pogingen om het eene hoofd terug te duwen, werd keering op de voeten gedaan, waarna de geboorte der lichamen betrekkelijk gemakkelijk volgde. Door nu de beide lichamen zoover mogelijk tegen den buik der barende omhoog te trekken, kwam eerst het achtergelegen hoofd in het bekken, gevolgd door het tweede. (1822., Mémoires de I’Académie.) In het geval van Barkow werden beide hoofden achtereenvolgens met de tang ontwikkeld, de rompen volgden daarop vanzelf. Als type vaneen partus uit groep B vermeldt Playfair de geboorte van de bekende Hongaarsche pygopagen, Helena en Judith. Het lichaam van Helena werd eerst geboren tot aan den navel, drie uur later volgden de voeten en het lichaam van Judith en nadat deze geheel ter wereld gekomen was, kwamen de voeten van de eerste te voorschijn. Bij de dicephalen raadt Playfair het afsnijden van het eerste hoofd aan, wanneer na de geboorte daarvan het overige gedeelte van het lichaam met het andere hoofd niet wil volgen. Yan de laatste variëteit heeft hij slechts twee gevallen inde literatuur kunnen vinden, het monstrum bicorporeum monocephalum van Detharding en een dergelijk, door Yo 11 e m beschreven. komt tot de gevolgtrekking, dat er steeds geperforeerd moet worden, indien het hoofd, hetzij als voorliggend deel of niet, moeilijkheden voor de haring oplevert. Ter illustratie wil ik Dethardings geval hier in het kort vermelden, door hem in 1814 beschreven. Bij een priraipara, oud 42 jaar, bestonden gedurende zes weken vóór de bevalling oedemen aan beenen en geslachtsdeelcn. Yier dagen te voren was het vruchtwater afgeloopen en de navelstreng uitgezakt, (toen de chirurg gehaald werd). Het hoofd lag voor en met de tang trachtte hij dit te ontwikkelen, echter zonder succes, tot dat de patiënte ten slotte vanwege de groote kwellingen verder iedere chirurgische hulp weigerde. Daarop was Detharding geconsulteerd, die de vrouw op den verlosstoel vond met verscheurd perineum en zwaar verwonden anus. Met de tang van Smellie gelukte het hem na een half uur het hoofd te ontwikkelen, waarna weder stilstand inde haring intrad. Hierop verrichtte hij perforatie en kreeg daardoor gelegenheid, inwendig te onderzoeken. Met den stompen haak, ingebracht tusschen de twee halzen, werd nu getrokken, een arm ontwikkeld en afgedraaid, een voet opgezocht, keering verricht en het eene lichaam ontwikkeld ; hierop volgden het andere lichaam en de aaneenhangende placentae. Yreemd is het, dat PI ai fair opgeeft, uit het werk van Bar*) Deseription de deux Foetus réunis par la Tète, Liège, 1828.

24