Engelhard vraagt, welke adn ex ontstekingen voor Dr i es se neen contraïndicatie voor bestraling vormen. De acute doen dit zeker, maar worden behalve de nog pijnlijke chronische adnexontstekingen ook de onpijnlijke bedoeld, zooals b.v. een gefixeerde retroflexio uteri ? Mocht dit het geval zijn, dan vreest hij, dat niet zelden dergelijke chronische ontstekingen over het hoofd zullen gezien worden, hetgeen ook zou blijken inderdaad het geval te zijn uit het optreden vaneen acute pelvooperitonitis na de bestraling (zie bladz. 24). Hoe moet men zich een opflikkering vaneen chronisch ontstekingsproces voorstellen? Wordt het ovarium door het te gronde gaan der follikels oen loens minoris resistentiae voor de bacteriën ? In zijn repliek stelt Driessen vast, dat Prof. Kouwer nog hetzelfde vijandig standpunt tegen de gynaecologische Röntgen-therapie inneemt als vroeger. Met begrijpelijke voldoening mocht hij daarentegen van Prof. Kij ho ff vernemen, dat de Groningsche "Vrouwenkliniek niet langer verstoken zal zijn van eene Röntgen-inrichting. Ook in Amsterdam is Prof. Tre u b thans, na den oorlog, doende met de aanschaffing vaneen Röntgenapparaat ter behandeling der daarvoor in aanmerking komende klinische en poliklinische patiënten, en waar te Reiden Prof. v.d. Hoeven reeds lang de stralen-therapie heeft toegepast, zal dus van de Universiteitsklinieken de 1 trechtsche binnenkort de eenige zijn, die de groote voordeelen der nieuwe geneeswijze aan hare zieken meent te moeten onthouden. Driessen wijst op de groote verantwoordelijkheid, die Kouwer door zijn af brekende kritiek op zich laadt: menige zieke, voor wie de Röntgenbehandeling de eenige veilige therapie is, wordt door zijn scherpe veroordeeling daarvan afgehoudon; de psychische affecten (angstneurosen), ontstaan door sombere voorspellingen uit professoraten mond, moet men niet onderschatten. Spreker kent verscheidene voorbeelden daarvan in zijne nu 5-jarige Röntgen-praktijk. Een waarschuwend woord vindt allerzijds waardeering, een volstrekte afkeuring vaneen geneeswijze, louter gebaseerd op theoretische gronden, zonder eigen ervaring, remt eiken vooruitgang. Spr. mistin Kouwer’s lang betoog feitenmateriaal: tegenover de 100 bijna zonder uitzondering met uitmuntend gevolg bestraalde patiënten, wordt geen enkel voorbeeld genoemd van werkelijke schade door Röntgenstralen. Spr. heeft de door Kouwer voorspelde schadelijke gevolgen der behandeling niet gezien. De theoretische bezwaren, dóór Kouwer geopperd, zijn reeds vroeger door spr. en anderen (o.a. in het Tijdschr. v. Geneesk.) beantwoord, uitvoerig daarop terug te komen, ware tijdverlies.

280