vagina-wand weggenomen, het cavum Douglasii geopend, en het corpus uteri door deze opening naar buiten gehaald. Doordat de insertieplaats van de ligamenta sacrouterina nu aan den onder-voorkant van den uterus kwamen te liggen, werd de portio nu sterk naar boven verplaatst. Het peritoneum van het cavum Douglasii werd gehecht aan den hals van den uterus. Hierna werd de groote rectocele ingestulpt. De m.m. levatores werden over grooten afstand gehecht, terwijl vele van deze hechtingen tevens den fundus uteri meepakten, waardoor deze stevig op de spieren werd bevestigd. Hierna hechting van den achtersten vagina-wand, tevens op het corpus uteri; daarna hechting van de huid. Beide patiënten heb ik voor enkele dagen onderzocht. Het resultaat is nog steeds uitstekend. De tweede patiënt wordt hierna door enkele aanwezigen onderzocht. Discussie. Muller heeft geen behoefte aan de interpositie van Scha u t a. Bovendien meent hij, dat patiënten, aldus geopereerd, later vaak over pijn zullen klagen. Stratz meent, dat de interpositie geen betere resultaten geeft dan de gewone prolapsoperatie. Het corpus uteri werkt bij de interpositie als pelotte; in het climacterium gaat de uterus atrophieeren, zoodat dan de kans op recidief groot is. Driessen voelt evenmin behoefte aan de interpositie. Bovendien moet de mortaliteit grooter zijn, omdat de techniek veel lastiger is. De Sn o o vindt de interpositie eveneens overbodig. Hij verricht in de laatste jaren, na colporraphia anterior en instulping der blaas volgens Oersuny, steeds portioamputatie, met aansluiting van een lage vaginifixuur, en uitgebreide perineoplastiek met levatornaad. ïot nu toe heeft hij nog geen recidief gezien bij patiënten aldus geopereerd. Yan Bouwdijk Bastiaanse heeft deze gevallen hier niet medegedeeld om de interpositie te verdedigen. Alleen in zeldzame gevallen meent hij de interpositie te moeten kiezen. Yoor het tweede geval meent hij, dat de verrichte operatie wel de eenig mogelijke was. Dat patiënten later pijn kregen, heeft spr. nooit gezien bij de meer dan 100 gevallen, die hij in de kliniek van Schauta zelf heeft verricht of bijgewoond. Ook is spr. dat nooit in de litteratuur tegengekomen. Spr. kan Driessen antwoorden, dat de techniek niet lastig is. Ook is de mortaliteit niet groot. Spr. heeft geen enkel sterf-

217