of deelen van organen kunnen optreden ')• Alleen het feit van hun optreden is van taeteekenis, niet de plaats waar men hen aantreft. Bij geen onzer patiënten bestond een neiging tot oedeemvorming, noch waren verder exsudatieve syndromen aanwezig. Juist de vluchtige oedemen die slechts tot één enkele plaats beperkt zijn, kunnen diagnostische moeilijkheden opleveren. In twee onzer gevallen immers werd elders een geheel noodelooze behandeling toegepast (éénmaal werd zelfs een laparotomie verricht). Een uiterst merkwaardig geval van vluchtig oedeem, dat zich onder een eigenaardigen vorm voordeed en waarvan de ware aard eerst niet herkend was, werd door collega Ranken waargenomen. Dit geval, dat niet gepubliceerd werd, is belangrijk genoeg om nog in het kort meegedeeld te worden, ook omdat hierbij het oedeem dooreen zwangerschap voor goed verdween. Mej. A. van E., een flinke blozende deern van 19 jaar, heeft een symmetrische pijnlooze zwelling van de huid aan het derde onderste gedeelte van het onderbeen. De kleur steekt niet af bij die van de overige huid. De zwelling is hard en weinig in te drukken. Patiënte is elders daarvoor behandeld met een anti-nephritische kuur, zonder effect. Zij wenscht ervan bevrijd te worden, omdat zij haar rijglaarzen niet dicht kan maken. Inde urine zijn chemisch noch microscopisch afwijkingen. Een kuur met extr. glandul. thyreoid. heeft geen resultaat. Een jaar later trouwt patiënte. Bij de eerste graviditeit verdwijnt de zwelling om niet terug te keeren. / Het feit, dat hier het toedienen vaneen thyreoid-praeparaat geen effect had, terwijl de aandoening wel dooreen zwangerschap voor goed verdween, maant tot voorzichtigheid bij het nader qualificeeren der aandoening als een afwijking in één bepaald orgaan onder de klieren met inwendige secretie. x) G. C. Bo 11 en o.a. gaf hiervan een zeer overzichtelijke samenvatting (en demonstreerde een merkwaardig geval) inde vergadering van de vereeniging van Z. H. neurologen. (Verslag in het Maandbl. voor Specialistische Geneeskunde Jrg, 6 No. 7.

391