vaneen stukje ovarium, is een enorm voordeel boven de bestraling, die juist tot doel heeft de ovariaalfunctie geheel te doen ophouden, om daardoor de patiënten van haar voornaamste klacht, de bloedingen, af te helpen. Dat de mogelijkheid tot sparen der ovaria niet gering is, blijkt o.a. uit het groote percentage, waarin Prof. Kouwer dit is gelukt. Ook bij mijn patiënten heb ik het maar zelden noodig geoordeeld de eierstokken weg te nemen, wat blijkt uit het volgende overzicht; Beide ovaria werden gespaard in 42 gevallen 1 ovaria werd gespaard in 7 gevallen beide ovaria werden geëxstirpeerd in 6 gevallen, terwijl ik 8 maal in mijn geschiedenis hierover niets heb vermeld (vermoedelijk heb ik dus in deze gevallen geen aanleiding gevonden de ovaria weg te nemen). Bij mijn 5 operaties voor metropathia haemorrhagica heb ik steeds beide ovaria gespaard. De oorzaak tot exstirpeeren vaneen ovarium was steeds cyste of ontsteking; technische redenen bestonden nooit. De jongste patiënte, waarbij ik tot verwijdering van beide ovaria moest besluiten, was 42 jaren oud. Wat de operatie verder betreft, zoo zou het ideale zijn alleen de gezwellen zelf te kunnen verwij deren, wat Prof. Kouwer in niet minder dan in 21 % gelukte. In dit geval zou zelfs nog zwangerschap mögelijk kunnen zijn. Bij mijn patiënten heb ik slechts 2 maal enucleatie, langs vaginalen weg, verricht, terwijl ik 1 maal alleen een groot subsereus myoom verwijderde. lets minder ideaal dan de enucleatie is een hooge supravaginale amputatie. Deze operatie wordt uitgevoerd als de gewone supravaginale amputatie, alleen enkele centimeters hooger, inde hoop een nog functioneerend deel van den uterus behouden te hebben. Reeds meerdere gynaecologen (Kouwer, Schauta, Zweifel e.a.) hebben deze operatie aldus verricht. Dat hiermee inderdaad vaak gunstige resultaten te bereiken zijn, is mij, tijdens mijn verblijf inde I Universitats-Frauenklinik (Prof. Schauta) te Weenen, in 1918, gebleken bij een naonderzoek, dat door mij werd verricht bij 106 aldus, wegens verschillende ziekten, geopereerde patiënten uit deze Kliniek i). x) Hohe abdominelle Amputation des Uterus: zentralbl. f. Gyfi. 1918 N°. 24 blz. 399. »

394