Op het kruispunt: Nieuwe Pekela—Ommelanderwijk. De fiets is met de grote afstanden in deze streek een noodzakelijk voertuig geworden.

EEN KARAKTERISTIEK DEEL

Een van de meest karakteristieke gedeelten van de provincie Groningen zijn zeker niet in de laatste plaats de Veenkoloniën, waarbij wij dan in het bijzonder het oog hebben op de beide Pekela's, het oude en het nieuwe. Dit gedeelte van de provincie Groningen is enig in ons land, zoals Groningen er zich meer op kan beroemen gebieden te bezitten, die elders niet te vinden zijn.

De naam Oude en Nieuwe Pekela is afkomstig van een riviertje, dat sinds onheuglijke tijden de Pekel A heet. Het gebied hier was woest en ledig, hoogen laagveen wisselden elkaar af, de grond was drassig en moerassig en wie zich hier heen begaf moest terdege met het terrein en zijn eigenaardigheden bekend zijn, anders was het levensgevaarlijk. De

zuigkracht van de grond was groter dan de kracht die de mens kan ontwikkelen, om zich uit het veen te trekken, wanneer hij er eenmaal tot over zijn knieën in was weg gezakt. Menig arme drommel heeft hier zijn leven gelaten.

Het was Feiko Al Cock die de vervening in dit gedeelte van de provincie met krachtige hand heeft aangepakt. Dat was zo om en bij de 1600. Vijf mannen komt de eer toe die 't werk hier begonnen zijn en dat zijn naast Feiko Cock, Mattias Tjabbens, Jan Goven, Heere Wijtzes en Hanne Jansens. Hun namen zijn in de loop van de tijd verloren gegaan, ook al zijn er in de veenkoloniën hier en daar nog werken die naar hen genoemd zijn. De heemkunde, de geschiedenis voor eigen streek, heeft door de bezetting een lelijke klank gekregen, maar dat mag ons

er toch niet van af houden om ons meer te verdiepen in de historie van eigen gewest. Dan krijgt ook de liefde voor onze geboortegrond een diepere betekenis, en is zij niet uitsluitend meer op gevoelsargumenten gegrond.

De Pekel A dan was een klein, kronkelig riviertje dat toentertijd gekanaliseerd werd opdat anders de afvoer van turf vrijwel tot de onmogelijkheden behoorde. Over auto's had men immers niet de beschikking. In Drente, waar hier en daar nog vele stukken veen zijn, die nog afgegraven moeten worden. behoeft men thans geen kanalen meer te graven Met behulp van de auto's wordt de turf weggevoerd, wat heel wat goedkoper is dan alleen al de aanleg van een kanaal. Na de kanalisering van

Hierboven: Vanaf deze brug gezien heeft ook Oude Pekela een echt steedse allure. Links: Oud Oude Pekela aan het rustige water gelegen.

DE BEIDE PEKELA'S

Deze foto uit Nieuwe Pekela is een overduidelijk bewijs, dat deze gemeente flink uit de kluiten is gewassen. Royale winkelpanden, kantoren, café's enz. geven deze straat langs de vaart het aanzien van een straat in een stadscentrum. Ook geeft zij een beeld van de typische bouwwqze langs de kanalen.