Metaal-Alliages. *)

111 (Slot).

' 111. Witmetaal, in het Duitsch Weiszmetall of Weiszgusz genoemd (Fransch ~metal blanc , Italiaansch „metallo blanco”, Spaansch „metallo blanco”, Engelsch ~white metal”) is een antimonium--tin, of lood-antimonium-tinmengsel met een weinig koper. D-e samenstelling is zeer uiteenloopend en hiermede overeenkomstig de 'metaalwaarde.

In November 1908, bij tamelijke lage zinkprijzen, hepen de metaalwaarden tengevolge van de procentueele sarnenstelling van het lagermetaal (dus zonder smeltkosten, afval enz.) tus-schen / 1,52 en / 0,22 per K.G. uiteen. Bij de tegenwoordige ho-oge zinkprijzen wordt het onderscheid nog veel grooter. , -n 1 u--

In Amerika noemt m-en het witmetaal meestal ~Babbit Metal”, naar Sir Isaac Babbit.

Bij het 'witmetaal is het onderscheid in samenstelling nog belangrijk grooter dan bij het brons; hier geldt ook tenvolle al. het hiervoor gezegde betreffende den samenhang tusschen samenstelling, bednjfsverhoudmgen enz.

Nog meer dan bij brons moet hier waarde gehecht worden aan de fabricage. De Pruisische Staatsspo-or geeft bijv. voor de in tabel genoemde metaalmengsels, het vofgende voorschrift betreffende de fabricage: Het witmetaal moet uit koper, antimionium' en tin op de volgende wijze samengesteld w-orden-: i K-G. koper wordt

met 2 K.G. antimonium- (regulus) en 6 K.G., tin samengesmolten. Hèt antimonium- wordt toegevoegd, wanneer het 'koper gesmolten is, en wanneer deze beide metalen vloeibaar zijn, het tin. > ■

Dit mengsel wordt tot dunne platen uitgegoten en elke 9 K.G. hiervan wordt met 9 K.G. tin weder samengesmolten. Het geheel wordt dan tot 15 m.M. dikke platen uitgegoten en is hiermede voor het gebruik gereed. Grootere hoeveelheden, als boven aangegeven, mogen niet in eenmaal samengesmolten worden.

De afzonderlijke bestanddeelen van het meng-sel moeten zoo zuiver mogelijk zijn. Antimonium] mag hoogsten i pCt.. verontreinigingen bevatten en hiervan niet meer dan 0,1 pCt. arsenicum.

De aard van het tin, dat zoow'el door uitsmeltmg, als langs electrolytischen weg verkregen mag zijn, moet overeenkomen met een goed, marktwaardig product. De totale verontreinigingen mogen -niet meer dan i pCt. van het geheel uitmaken; van deze i pCt. moet tenminste 0,8 pCt. lood, koper of antimonium zijn. 'Evenals bij brons, kan men ook bij witmetaal twee groepen van mengsels onderscheiden, waarvan de een als lagermetaal en de andere als metaal voor stopbussen geTruikt wordt. Tabel 3 geeft de samenstelling van het witmetaal zooals het bij een aantal grop-te Maatschappijen toegepast wordt en ten slotte het voor Babbit-Metal door de Amerikaansche Commissie van Onderzoek voorgestelde mengsel. Het door Babbit zelf gegeven recept is: 90 pCt. Sn en lo pCt. (Cu T Sb).

Tabel 3.

Gebruikelijke Mengsels voor Witmetaal. 7„ Pk tik

l) Overgenomen uit de Hanomag-Nachrichten.

Cu Sn Zn Pb a) Pruisische S. S. Lagermetaal 5.56 83.33 85 11,11 I Bijzondere voorschriften betreffende de wijze b) Saksische S. S, Stopbussen Lagerblokken, kruis-4,65 86,05 9.30 van samensmelting. koppen, enz. Stopbussen Lagermetaal 20 82,36 65 15 11,76 c) d) e) RprlÏKrhe S. S 5,88 Beiersche S. S. Oldenburgsche S. S, Lagermetaal Stopbusmetaal 8 6 8 80 14 83 80 76 10 11 12 f) Bosnische – Herze g) govvinische S. S. S. S. op Java. Lagermetaal Stopbusmetaal 6 82 14 76 84 12 10 8 h) Deensche S. S. Zacht metaal 0 Tekniske Betinvoor dichting en pakking P-Metaal voor voering van de 84 16 1) De blokken van de geiser for Levering of locomotieflagers hebben Lokomotiver eeen voering van witi) (VIII igi2h Italiaansche S. S. tenderaslagers Witmetaal metaal. Analyse staat toe: Capitolato d’oneri (metallo bianco) 14 ( 0,50) 83 (± 0,50) 84.2 12 76 (± 1,0) (± 0,25) 80 10 Sb = 15—17 % k) generale 1906 (§ 26). Roemeensche S. S. voor stopbussen voor lagerblokken Lagers, kruiskoppen Stopbussen 6 (± 0,25) 5.3 (± 0.50) I r (± 0,25) 10,5 8 vreemde stoften : i % . 2 K.G. Cu, 4 K.G. Sb, 12 K.G. Sn, qu’on fait fondre dans I’ordre énoncé ; on en coule des plaques de 15 m m. Réfondu et allié a I’étain en proportions égales, coulé en plaques de 15 m.m. Alliages blancs 71 24 Tolerans gemiddeld ± 1) Chemins de fer P. 5 1%, vreemde deelen L. M. titre No. i 0,5 %■ titre No. 2 titre No. 3 titre No. 4 5.555 83.333 25,6 •4 11,111 Komt nauwkeurig over -70.4 76 4 10 een met het mengsel der Pruisische S. S. titre No. 5 10 70 20