D€ coeomociEF.

WEEKBLAD

gewijd aan de belangen van SPOOR- en TRAMWEGEN.

□ O Tevens Advertentieblad voor Aanbestedingen, Verknopingen, Verpachtingen en alle Artikelen van Nijverheid. □ □

(Orgaan van de Nederl. Vereeniging voor Locaalspoorwegen en Tramwegen alsmede van haar Centraal-Bureau.)

De Locomotief verschijnt eiken Woensdag bp Nijoh & van Ditmab’s Üitgevers-Maatschapiiij te Botterdam.

Abonnementsprijs per 3 maanden of 13 nommers f 1.50, franco per post. Advertentieprijs van 1 tot 6 regels ƒ 1.30, verder 20 ets. per regel.

Voorts wordt een gedeelte van den tekst, onder voorbehoud van bekorting, kosteloos opengesteld voor hen, die zioh voor een geheel jaat verhouden hebben tot het plaatsen hunner Advertentiën ; clichés worden tevens gratis opgenomen, mits van niet te groeten omvang. Voor hen die in de plaatsing hunner Advertentiën vrij wenschen te blijven en eenig artikel met of zonder clichés in deze rubriek wenschen aan te bevelen, is de prijs 35 cents per regel, of de ruimte daarvan. Maandelijksohe opgaven van de opbrengsten der Spoor- en Tramwegen. Ingezonden stukken, Bijdragen, Geïllustreerde Prospectussen en alle andere stukken, het Secretariaat der Vereeniging betreffende, te zenden aan de Eedactie.' Hooftstraat 58, Tel. Z. 2835, te Amsterdam. Advertentiën aan de Administratie, Wijnhaven 113, Eotterdam. Administrateur der Nederlandsche Vereeniging: D. H. STI6TEK, P. C. Hooftstraat 58, Amsterdam.

No. 43.

Woensdag 25 Qctober 1916.

Jaargang.

INHOUD.

N.V. „Centraal Bureau’* der Nederlandsehe Vereeniging voor Locaalspoorwegen en Tramwegen. Dwarsliggers. Ijzeren vuurkisten en ijzeren steunbouten. Overzicht der opbrengsten van Spoor- en Tramwegen gedurende de maanden September 1916 en 1915. Advertentiën.

N-F. „Centraal Bureau” der Nederlandsehe Vereeniging voor Locaalspoorwegen en Tramwegen.

Dwarsliggers.

Binnenkort kan desgewenscht de hand gelegd worden op een partij dwarsliggers (15.000 stuks) i,80M.X22X II c.M. ongecreosoteerd.

Prijsopgave en nadere inlichtingen op aanvraag. : DE DIRECTEUR,

Ijzeren vunrkisten en ijzeren steiinhouten. i)

In den Europeeschen locomotief-bouw scheen het tot heden wel, of de koperen vuurkist haar terrein op de ijzeren 'kist voorgoed veroverd had. Mocht eerstgenoemde nog eens 'verdwijnen, dan zoude men geneigd zijn te verwachten, dat zij het veld alleen dan zoude ruimen, wanneer dit gepaard ging met de invoering van een geheel nieuw ketel-type, waarbij het gewone kistmodel kon komen te vervallen.

Dé allerlaatste tijden leeren ons echter anders. De enorme koperprijzeii, en nog meer het toenemend gebrek aan koper, dat gevreesd Wordt, 'hebben het oog weder op de ijzeren kist doen (vestigen. Immers, al mocht men zich aangetrokken voelen tot 'een geheel nieuw van het bestaande afwijkend ketelmodel het stadium van proefneming wellicht nauwelijks 'te boven ee'ne dergelijke wijziging is met zoo snel op eenigszins uitgebreide schaal ten uitvoer te brengen en de vuurkistvernieuwingen bij de bestaande ketels moeten niettemin op tijd plaats hebben. Leest men er het bekende werk van Stockert op na (Band 3 'Werkstattenj, dan vindt men onder het hoofdstuk ~Schaden an Lokomotivkesseln”, bewerkt door ‘Brotan, vrij' uitvoerige mededeelingen over proeven, die met ijzerën kisten in Tuitschland en Oostenrijk genomen zijn, toegelicht jmet duidelijke afbeeldingen van buiten dienst gestelde ijzeren vuurkistplaten. De lectuur, noch

i) Met toestemming van den schrijver en de redactie overgenomen uit het Indisch Tijdschrift van Juni 1916.

de beschouwing der afbeeldingen, hoe leerzaam ook, is bijzonder opwekkend voor dengene, die erover denkt, of zich gedwongen ziet, de ijzeren vuurkist te gaan invoertm. Het betoog komt erop neer, dat de ijzeren kist, als het mooi is den halven levensduur van de koperen nereikt, dat er veel last van oiidichtheid wordt ondervonden, dat elke geringe dndichtheid aanleiding geeft tot plaatselijke intering, dat groeven, kraken en scheuren in de .platen zich bij menigte voordoen, voornamelijk uitgaande van en loopende over steunboutgafen, en dan het sterkst aan de waterzijde, dus aan het oog onttrokken.

Ten slotte wordt ,op het bekende feit geweien, dat de Amerikaansche dienstomstandigheden beter voor het gebruik van de ijzeren'kist geschikt 'zijn, dan de Europeesche, eh zulks wel',voornamelijk', omdat de Amerikaansche diensten met zoo dikwijls londerbroken worden en de ketels in vele gevallen met heet 'water worden gewasschen en gevuld. In het algemeen dus, omdat bij Amerikaansche machines de temperatuurwisselingen van de kist niet zoo sterk voorkomen als _biL 'Euraßeesche. I

De AmeTi£aansch*e vakliteratuur bevestigt deze mededee-' Üngen grootendeels, al izijn de beschouwingen van die zijde' de ijzeren kist wat m'inder pessimistisch Jfe-kleurd.

Volgens gevonden mededeelingen iuït de Amerikaansche practijk met ijveren vuurkisten variëert het leven der kist sterk met het in gebruik zijnde type alsook met de hoedanigheid van het voedingwater. Betrouwbare aanwijzingen betreffende den invloed der toegepaste soort van vloeiijzer zijn niet aangetroffen.

Eene maatschappij schijnt bevonden te hebben, dat ijzer met 0,10 tot 0,18 »o C. beter voldoet, dan ijzer met 0,18 tot 0,25 o'o C., terwijl bij' verschillende maatschappijen de voorkeur wordt gegeven aan ijzer verkregen langs den zuren weg, met een extra-laag zwavel- en phosphorgehalte. Er wordt beweerd, dat bij locomotieven met het fin Amerika 'Oude) diepe tusscTien de frames liggende vuurkisttype bij voortdurend gébruik van goed voedingwater een levensduur van 20 jaren en zelfs daarboven is bereikt, doch de algemeene lervaring blijkt te zijn met de tegenwoordige locomotieven bij toepassingen van 12 a 13 atm. dat de kisten in streken, waar het vO'edingwater overheerschend 'slecht is, iniet meer dan twee tot vier jaar meegaan, dat zij evenwel bij gebruik van goed voedingwater tot tien jaar en daarboven kunnen dienst doen.

Zijplaten vooral bij wijde kisten, schijnen dikwijls snel vernieuwd te moeten worden, meermalen reeds na een jaar, meestal na hoogstens drie jaren dienst. Nu beroepen de Amerikapen er zich op, en niet geheel