DB LOCOy^TIEP
WEEKBLAD GEWIJD AAN DE BELANGEN VAN SPOOR-EN TRAMWEGEN ORGAAN VAN
de Nedeplandache A/fepeeniging voop Locaalspoopwegen en Ti»amwejgen Administpateup:
de N.V. CentT=a.al Biar'ea'u dei® Ned. Ven voop I_,oc. en Tl=axnwegen Dipecte t_u® .
AMSTERDAM TEL.Z.EB3S Ip. D. H. STIGTER 9
No. 42.
Woensdag 19 October 1921.
39*° Jaargang.
INHOUD:
Een Autotram te Groningen. Jaarverslagen 1920. N.V. Tramweg-Mij. „de Graafschap’\ Verschillende Mededeelingen. Advertentiën.
Zendt de nieuwsberichten Uwer onderneming allereerst aan „De Locomotief” in.
Doet mededeeling Uwer bedrijfservaringen aan Uw 'vakgenooten door publiceering in ons blad.
De Locomotief verschijnt eiken Woensdag bij Nijgh èf Van Ditmar’s Uitgevers-Maatschappij te Rotterdam.
Abonnementsprijs per 3 maanden of 13 nommers tijdelijk f 2,— .franco per post. Advertentieprijs van i tot 6 regels f 1,50, verder 25 ets. per regel.
Bijdragen van redactioneelen aard, maandelijksche opgaven van ■de opbrengsten, e.d. te zenden aan de Redactie Westeinde g, Tel. Z.2%j,e,,te Amsterdam. Advertentiën aan de Administratie, Wijnhaven III—113, Rotterdam.
Betaalt per Postgiro!
Nederlandsche Tereeniging No. 13596
Centraal Bureau No. 11233
Een Autotram te Groningen.
In „De Ingenieur” van 17 September 1921 treffen wij een artikel ,aan oiver de „Autotram in Groningen”.
Deize autotram schijiit ons voor tram'we'g'bedrijven in kleinere plaatsen een zeer bruikbaar vervoermiddel toe. De fechrijver van het artikel was zoo vriendelijk ons een foto van de tram toe te zenden, welke wij hierbij reprodu■ceeren, en ons nog te berichten, dat de spoorwijdte van de tram 0,75 Mi en die van de Eocndi-truck 1,45 M. is. De Ford-truck is evenwel voor alle spoorwpdten geschikt, daar hij (dank zij de scharnierende kGUppeling) niet in het midden van de tram behoieft td loopen en dit ook bijna nooit do'öt.. Bij een spoorwijdte van 1,45 M. b.v. zO|U de Fordi-truck' rt: Jo c.M. uit het hartt-spoor kunnen loopen, om niet met dé rubberwielen juist op de tramriails te rijden. Wij laten hier het artikel zooaTs het in „De Ingenieur” voorkomt in zijn geheel volgen.
De Tramwegmaatschappiij Groningen—Paterswoide—Eelde ■onderhield sedert 1896 een dienst per paardentram tusschen bovengenoemde plaatsen, waarvan Paterswolde met zijn meren, bosschen en uitspanningen, vooral in het zomerseizoein, den betrekkehjk druk verkeer opleverde, terwijl' het Di entsche dorp Eelde, op ruim 10 K.M. van Groningen gelegen (Paterswolde ligt ruim 6 K.M. van Groningen), voor een
geringer, doch meer constant vervoer va4i stholisren, neringdoenden, marktgangers, enz., zorgde.
De maatschapfidj beleefde gioede jaren en wist een niet .onbelangrijke financieele reserve te vormen. Met de oorlogsjaren kw.amen, als overal' elders in bet verkeerswezen, de zorgen: paarden, paardenvoer, hoefbeslag, materialen, loonen werden zeer duur. De diverse tariefverbioogingen konden de grootere onkosten nieit dekken en werkten ddn grooten concurrent, bet rijwiel, al of niet met zijspan, duozitting, enz., sterk in de hand.
Dioor een en ander smolt de bovengenoemde financieele reserve weg, en kreeg bet bestuur der maatschappij de overtuiging, dat een beslissende koersverandering noodig was om een :stop(zetten van het bedrijf te ontgaan. Overwogen werd om de dure en langziame paarden-tractie te vervangen door kleine benzine-locomotieven, hetgeen bij de Apeldoornsche tram onder soortgelijke omstiandigbeden tot goede resultaten had geleid. Evenwel' de Eelderweg, waarop de tramweg is aangelegd, is gebouwd op een veenachtigen grondslag, zoodat zdfs bij aankodp van de lichtste benzinelocomotieven, de bovenbouw van den tramweg zoodanig verzwaard moest worden, 'dat dit de financieele draagkracht der maatscbapipij' verre te boven ging. Er bleef dus nietisi anders over, dan te zoeken naar ©en trekwerktuig, dat den tramweg-bovenbouw niet behoefde te benutten, en zoo is men er toe gekomen om de paarden te vervangen door een gewone vracbt-auto op lucbtbanden. (
Gefcoizen werd de ééntons-Ford-truck, de kleüistie eni goedr koopste vracbt-auto ter wereld.
Proefritten in den winter 1920—1921 toonden aan, dat de wagen onder de ongunstige omstiandigbeden (sneeuw, ij's en modder op den weg en met een staalkabel aIS koippeling gemakkelijk twee beladen tramwagens kon vervoeren met een snelheid van ruim 20 K.M. pfe!r uur, en desnioioldsi ook wel' 3 tramwagens. / [
Na de noodige onderbandelingen met de autoriteiten van Rijk, provincies en gemeenten, werd de irmiiddels laangekocbte Ford-truck voorzien van een stijve kappelstiang, die een scharnier had, zoowel aan de auto, als aan den tramwagen, zoodat de autp zich binnen zekeré grenzen vrijelijk links en rechts van het tramspoor (straatspoor) kon bewegen. Vioor een regelmatig aanzetten werd de aanhechting aan de tramwagens veerend gendaakf. ‘
Voorts werd naast de zitplaats van den chauffeur een hefboom .aangebracht, waarmede de chauffeur de rempien van den tramwagen bedient door tusschenkomst van ©en stangen ketting-.overbrenging. Een voetbel, als in gebruik bij de gemeentelijke electrische tram; vervangt de auto-signalen, terwijl vóór op de auto een bord met het woord „TramT (des avonds verlicht) de automobielen op den weg, voor zoover noodig, het karakter van deze auto-locomotief duide-