Urkerpolder of Urkerwaard van geen nut. Urkerland sluit aan bij Salland, Land van Vollenhove, Lemsterland, Gaasterland en Haskerland. En is Markerland naast Waterland, Zaanland en Eemland zo ongeschikt?

Men wilde de oude namen der verdronken kerkdorpen doen herleven, al was het niet zeker dat de nieuwe nederzettingen zouden verrijzen op dezelfde plek als hun naamgenoten. Niemand kan er bezwaar tegen hebben dat Emmeloord, Ens en Espel herrezen zijn. Maar hoe staat het met Marknesse, Rutten en Luttelgeest?

Volgens Oppermann zijn de goederenlijsten van St. Odulf omstreeks 1290 vervaardigde vervalsingen (5). Voor ons doel blijven ze bruikbaar, omdat de vervaardiger namen van kerken en kapellen uit zijn eigen tijd zal hebben gebruikt. We nemen uit de z.g. lijst van 1245 de volgende reeks over: Echten, Scherpenzeel, „Ruthne", „Fenehusen", Oosterzee, „Sileham" (vermoedelijke IJselham), „Marchenesse", Nagele, Emmeloord, Urk. (De tussen aanhalingstekens geplaatste namen zijn in de vroegere spelling blijven staan).

Fenehusen is Veenhuizen bij Kuinre. In de latere middeleeuwen had • de kerk te Kuinre een vicarie, die overgebracht was uit de kapel te Veenhuizen (4). De naam Sevehusum, in een der lijsten, is een verschrijving. In de lijst van 1245 komt Kunre niet voor, Ruthrle wel. Het is mogelijk dat Ruthne Rottum bij Heerenveen, in de vroegere grietenij Schoterland, is geweest, dat als Rutna voorkomt. Een bezwaar is misschien dat het wat uit de buurt ligt en niet goed past in de volgorde op de kaart. Let men vooral op het laatste dan rijst het vermoeden dat Ruthne een verschrijving voor Kunre kan zijn geweest. Een paar andere lijsten hebben Ruthne èn Kunre, maar hier kan Kunre bijgevoegd zijn omdat men het miste. In allen gevalle: het is niet zeker dat in het NO van de voormalige Zuiderzeekom een dorp Ruthne heeft gelegen.

Schenken we enig vertrouwen aan de volgorde der dorpen van de lijst dan is er een kans, maar geen zekerheid, dat Marknesse tussen IJselham en Nagele was gelegen. Dat het ten O van Emmeloord zou hebben gelegen (pag. 434), blijkt niet.

Op éen der lijsten komt Algodeltorp voor. Deze naam die een ogenblik ten tonele verscheen is gelukkig verdwenen. Ook de vorm die geheel verouderd is had bezwaren. Hetzelfde kan van Ruthne gezegd worden. Men heeft deze naam gemoderniseerd tot Rutten, een min of meer gewaagde operatie, omdat deze vorm uitgesproken Limburgs is.

Veenhuizen is als naam nog bruikbaar. Op een in het Rijksarchief te Zwolle bewaarde kaart van het NO der Zuiderzeekom, uit het midden der 16de eeuw, is ten Z van Kuinre en ten W van Blokzijl in zee een kerk getekend, waarbij Veenhuysen staat genoteerd, evenals op de vaste wal ten W van Kuynre. Op zichzelf betekent dit niet zoveel, maar er zijn in deze buurt schervenvondsten gedaan. Het is dus mogelijk dat hier, evenals te Nagele, veenland weggeslagen is, en