Maar vooral ook: de bevolking nam sterk toe. Jongere generaties ontwikkelden zich en eischten een bestaan. Omstreeks 1600 waren de 24 gezinnen van het begin der ióde eeuw tot een 75-tal aangegroeic en in 1688 telde het Hollandsche dorp 99 boerenfamilies. Toen reeds waren er velen naar elders (naar Ny Amager 20 gezinnen) uitgeweken. Landerijen, waar vroeger één gezin van leefde, moesten nu in het onderhoud van drie of vier gezinnen voorzien. Daarbij kwam, dat bij den dood der ouders de grond steeds meer verdeeld werd Het Hollandsche erfrecht, dat zoowel zoons als dochters een gelijk erfdeel toestond, leidde op den duur tot de verdeeling van het land in een groot aantal dwergperceelen. Wel kreeg men bij huwelijk, erfenis of door aankoop nieuwe parten, maar deze lagen dan veelal zeer ver spreid. Er ontwikkelden zich bezitsverhoudingen als ten onzent voor de ruilverkaveling op Ameland, Marken, te Staphorst en elders ). Een landbouwer bezat soms 30 of 40, soms meer, verspreid liggende dwergperceeltjes van Mi> zelfs van V16 Fjerding land, d. i. Vu ha. Tonnes Jansen Draker (dat wil zeggen van Dragor) bv. bezat in het begin der 18de eeuw 60 a 70 Tdr. land (37 ha) ter waarde van 3000 daalders, verdeeld over 55 perceelen !

Is het wonder, dat menige kolonist naar andere bestaansmiddelen zocht en koopman werd of herbergier, of schipper? Velen le&den zich toe op de visscherij en vestigden zich daartoe hetzij te Sundby of te Dragor. Ook bleven er echter in het Hollandsche dorp. Zij verklaren mede de veelzijdigheid van de inkomsten der ,,boeren aldaar.

Anderen echter, gehecht aan het land en aan het mooie boeren- en tuindersbedrij f, waren bereid elders, desnoods tegen hooger prijzen, land te pachten; zoo mogelijk te koopen. Het liefst dicht bij Holleen derby, omdat men dan genieten bleef van de voorrechten aan de gemeenschap aldaar geschonken — maar desnoods ook elders. Deze voorrechten verklaren waarom de gang van zaken hier zich even anders ontwikkelde dan onder onze stamgenooten in Amerika eenige eeuwen later. In Amerika trok men eerst verder het Westen in, om pas later — toen ook hier het goedkoope land opraakte dichter bij de moederkolonie tegen hooger prijzen buren uit te koopen Op Amager huurde men, eerst dicht bij huis, genieten blijvend van Hollsenderby's privilegies, om eerst later naar elders uit te wijken.

De koning zelf was een der eersten om van deze geneigdheid tot het betalen van hooger prijzen partij te trekken. Het was aan Hollanders, dat hij zijn boerderijen op Dragor nabij het Hollandsche dorp in 1550 verpachtte. Het was aan een 10-tal onzer stamgenooten ook, dat hij zijn groote hofboerderij Ladegaard met ± SC» Tdr. land (283 ha), de grootste van het eiland, in bewerking gaf. Zoo sterk nam deze expansie-neiging der onzen toe, dat reeds in 1574 de koning, nu Frederik II, inzag haar niet te mogen tegengaan. Zij kwam immers niet alleen het Hof, maar uiteindelijk ook heel het Deensche volk en in het bijzonder aan de stad Kopenhagen ten goede.

1) Zie voor ons eigen land de kaart in R. Schuiling, Nederland, deel IL Zwolle 1936, tegenover blz. 640.