DE MIMIKA-EXPEDITIE 1935—1936 NAAR CENTRAAL NIEUW-GUINEA

DOOR

H. J. T. BIJLMER (met 8 foto's, 3 kaartjes en 3 panorama-schetsen)

De tijd gaat snel. Wij, Westerlingen, ondergaan dit vliegen van den tijd reeds lang met gelatenheid; wij haasten mee, goedschiks, of... worden kwaadschiks meegesleurd. Daarginds, diep achter den oostei horizon, zitten intusschen de laatsten der primitieve kinderen van Moeder Aarde neergehurkt om den eenvoudigen vuurhaard in hun hut en schoffelen de gepofte oebi van onder de asch om die te verorberen onder gezelligen, hoewel naar westerschen maatstaf gemeten, prehistorischen kout. Geen aardewerk is hun bij den maaltijd van dienst; geen weefsel dekt hun naakte leden. De steenen bijl rust met zijn steel gestoken in den wand. De tijd... had hen nog niet ontdekt. Maar nu is het gebeurd. De tijd heeft Nieuw-Guinea gegrepen. De boorden van den Grooten Oceaan, de Vredige genaamd, sidderen onder geweldige spanningen. In alle randgebieden luidt de alarmklok. En de laatste steentijdperkenaren worden meedoogenloos gewekt uit hun

sluimer van ongetelde eeuwen.

De wetenschap kende hen reeds een kwart eeuw lang. Zij zou hen ook verder niet met rust hebben gelaten. De hier te beschrijven onderneming is daar een voorbeeld van. Het moet, in den aanvang dezer eeuw, wel iets geweldigs voor het bergvolk van Nieuw-Guinea zijn geweest om kennis te maken met de blanke, of zooals zij zeggen „roode" menschen, die de meest wonderlijke zaken met zich voerden 'en ongehoorde krachten in hun dienst hadden gesteld; ja, die tooveren konden met spiegels en fototoestellen, zaklantaarns en vuurwapenen. Niettemin, de wonderdoeners kwamen om weer te gaan, als goochelaars op een kinderpartij en de zaak bleef bij het oude.

In 1935 werden voor Nieuw-Guinea de bakens verzet. Het was 16 December 1935, toen, terwijl pater Tillemans, gezaghebber van der Goot en ik in bergpapoealand ons pad zochten naar het geheimzinnige voor ons verborgen gehouden Pania, een gonzend geluid ons oor trof... een vliegmachine! De tijd reet Nieuw-Guinea open' Dit land, op den beganen grond zoo menig reiziger de baas, moest zich gewonnen geven uit de lucht. De karteenngsexpeditie, waarvan wij toevallig een vliegtuig hoorden, heeft het land opengescheurd in alle richtingen. Nu is er geen houden meer aan.

Wij brachten in 1936 berichten mede van een meer bij den centralen kam, dat ten noorden van de Oeta-rivier moest zijn gelegen; berichten