VERSLAG VAN DEN XXIsten ETHNOLOGENDAG, GEHOUDEN OP ZATERDAG 8 JANUARI 1938 IN HET GEBOUW VAN HET KONINKLIJK KOLONIAAL INSTITUUT TE AMSTERDAM

Prof. Kleiweg de Zwaan, optredende als loco-voorzitter, opent de bijeenkomst te 10.40 met een woord van welkom en deelt vervolgens mede, dat de Commissie tot haar leedwezen bericht heeft ontvangen van prof. Steinmetz, dat deze met het oog op zijn gevorderden leeftijd het voorzitterschap heeft meenen te moeten' neerleggen, reden, waarom spreker thans deze bijeenkomst leidt. Hij is ervan verzekerd uit naam van alle aanwezigen te spreken, wanneer hij prof. Steinmetz hartelijk dank zegt voor de uitnemende wijze, waarop deze steeds deze bijeenkomsten heeft geleid en de hoop uitspreekt, dat hij nog vele jaren in goede gezondheid de Ethnologendagen zal bijwonen. (Applaus).

Daarna deelt spreker mede, dat het in den boezem der Commissie een onderwerp van bespreking heeft uitgemaakt, of het niet nuttig zou zijn, deze ethnologische bijeenkomsten niet uitsluitend te Amsterdam te doen plaats hebben, doch afwisselend ook in andere academiesteden, in de eerste plaats wel in Leiden met zijn mooie nieuwe museum.

Vervolgens geeft spreker het woord aan dr. G. W. Locher voor zijn voordracht over:

Ethnologie als cultuurwetenschap.

De laatste jaren is er in verscheidene volkenkundige tijdschriften een discussie gaande over de werkwijze en doelstelling van de ethnologie. In deze discussie treedt vooral de kwestie op den voorgrond of de ethnologie de cultuur als een conglomeraat van losse cultuur-elementen moet beschouwen of tot op zekere hoogte als een organisch geheel.

Spreker wijst er op van welk een groote beteekenis de Fransche sociologische richting onder leiding van Durkheim en Mauss in dit verband is geweest. Deze bestudeerde het cultuurleven als een eenheid in zijn totale verbondenheid met de samenleving. Wanneer men afziet van de neiging van Durkheim tot een sociologisch determinisme, is het werk van deze richting te beschouwen als van grondleggende beteekenis voor een algemeene cultuurwetenschap. Zeer opmerkelijk is ook, dat de belangrijkste van de hedendaagsche ethnografen op Australisch gebied verklaren, hoe vele inzichten van Durkheim in zijn studie over het Australische totemisme geheel juist zijn gebleken. Velen hadden deze afgewezen als studeerkamerwijsheid, waaraan de werkelijkheid vreemd was.

Talrijke bekende ethnologen en ethnografen van den laatsten tijd bestudeeren eveneens de cultuur van de zoogenaamde primitieve