in het bijzonder . Evenmin zijn de zoo goed gefundeerde moderne bodemkundige onderzoekingen uit Nederlandsch Indië gebruikt. Ook de reeks belangrijke onderzoekingen van het eiland Trinidad is buiten beschouwing gebleven.

Al heeft het besproken boek zijn bezwaren, toch moet het als een aanwinst voor onze tropische bodemkundige literatuur worden beschouwd. Het mag als zoodanig aanspraak maken op veler belangstelling. c H EdelFman

The Voyage of Pedro Alvares Cabra! to Brazil and India. From contemporary documents and narratives, translated with introduction and notes by William Brooks Greenlee. Hakluvt Society. B. Quaritch Ltd. London 1938. Prijs £ 1-5-0.

Mr William B. Greenlee, Chicago, U.S.A., die goed Portugeesch en Spaansch verstaat, en dit in zeer leesbaar Eng-elsch weet te vertalen, behandelt in dit 81ste deel van de 2de serie werken der Hakluyt Society, puttende voornamelijk uit zijn particuliere verzameling oude reisverhalen, verder uit Italiaansche archieven en enkele Amerikaansche bibliotheken, de tweede Portugeesche schipvaart naar Oost-Indië, van 1500 en 1501 In een korte Inleiding, niet meer dan 60 bladzijden, vertelt hij het verloop van de reis, noemt de bronnen, schetst het leven van Cabral en geeft een overzicht van de geschiedenis van de ontdekking- van jrazihe en van Madagascar; daarop volgen 190 bladzijden met de in het Engelsch vertaalde en met vele noten toegelichte Portugeesche en Spaansche documenten betreffende deze reis een Appendix over de schepen en het personeel van den tocht, en ten slotte een uitvoerige bibliografie. Een zestal illustraties en reproducties van twee kaarten, van 1492 en 1502, verluchten den

,e,.S.. ' ?en overzlchtskaart van de heen- en terugreis vergemakkelijkt het volgen van het verhaal.

De beschrijving van de reis berust zoo goed als geheel op de documenten uit den tijd zelf ; alleen wanneer die zwijgen, wordt r-6 * ? '"geroepen van i6de-eeuwsche geschiedschrijvers als Castanheda De Barros en De Goes, die allen over goede bronnen konden beschikken; Correa, die geen toegang had tot de Portugeesche archieven, wordt slechts zelden geraadpleegd: waar de bewerker hun teksten gebruikt, laat hij die, vertaald, afdrukken

Van de zonder uitzondering belangrijke en lezenswaardige documenten wil jkvooral wijzen op den brief van Cabral's secretaris edro Vaz de Caminha over het verblijf van de vloot op de Braziliaansche kust; Rouffaer noemde dit reeds „een beroemd stuk haast idyüische ontdekkingsgeschiedenis" 1), en ieder die het leest, zal met deze quahficatie gaarne instemmen. Van de officieele documenten behooren de aan Cabral medegegeven instructie, en de brief van Koning Manuel aan den Zamorijn van Calicut wel tot de merkwaardigste.

1) Werken der Linschoten Vereeniging, no. XXV, p. 3gi.