wezen. Behalve physiek, ging de man ook moreel hard achteruit, werd lastig voor zijn verpleger, die met engelengeduld elk uur van den dag en van den nacht klaar was om hem te helpen. En ik leefde in groote vrees, dat wij de rivier niet op tijd zouden halen om onzen marconist te behouden.

5 Maart ontmoetten wij twee van onze arbeiders, die als hulp voor den terugtocht besteld waren, een noodige aanvulling bij het moeilijke transport van den marco. Maar tot mijn verbazing en vreugde waren met hen meegekomen drie Braziliaansche arbeiders. Zoo kreeg ik op den terugweg eindelijk nog contact met de coöpereerende partij!

Zij brachten een brief van het Braziliaansche commissielid Rubens Alvez mee, die zelf verhinderd was mij te bezoeken, daar hij aan een voetinfectie leed. Alvez, die tusschen den admiraal en mij in werkte en in 't begin van deze expeditie met de grenslijn van eerstgenoemde verbinding had gekregen, was nu kort geleden op mijn beginpunt van September uitgekomen en had daar mijn voorloopig paaltje door een cementen pilaar vervangen. Hoewel ik overtuigd was geweest dat er geen fout kon zijn gemaakt, had ik toch een dankbaar gevoel, te weten dat de aansluiting klopte en de grenslijn onafgebroken doorliep.

9 Maart waren we op weg naar kamp 16, toen ik tot mijn voldoening weer drie man — hulptroepen van de rivier — ontmoette; het tempo van de terugreis kon nu worden opgevoerd, zoodat wij eiken dag één kamp verder kwamen. De marco had veel pijn en ik wist dat het snel bereiken van d£ rivier zijn redding kon beteekenen.

10 Maart. Kamp 16 (zie foto no. 71). Het is afwisselend regen en stralende zon; die zon is in dit kamp zeer belangrijk voor ons; door omgevallen boomen ligt het bijzonder open en wij zitten behaaglijk te bakken in de zonnestralen, en dat in de tropen op nog geen 300 meter hoogte! De tenten, juist nog drijfnat geregend, staan te stoomen in de zonnehitte en in de warme stralen spiraalt een klein hagedisje op ons af, het mooist denkbare schepseltje: kopje en hals zijn van louter goudschubjes, die naar achteren overgaan in lichtgroen, lichtblauw, en eindelijk in een hemelsblauwen staart.

Wij trokken gisteren langs het oude kamp 17, waar wij Kerstmis hadden gevierd; het kerstboompje stond er nog, dood en zwart, de zilverpapiertjes er nog aan ...

En nu werd ik beloond voor het overslaan van kamp 13! — verleden jaar — quasi uit bijgeloovigheid. Thans werkte de sprong in één dag van kamp 15 naar 12 op de verbeelding van de menschen.

Er was meer nieuwen moed — wij waren plotseling over de helft!

Ongeveer 3J/2 week geleden stuurde ik twee man naar de rivier om onze corjalen op te lappen, en nu kreeg ik met de laatst teruggekeerde reserves bericht, dat de booten klaar zijn; eenmaal in het rivierkamp, zullen we dus spoedig kunnen afzakken.

Kamp 10. Telkens valt het ons deze dagen op, dat het grenspad, drie of vier maanden geleden gekapt, reeds dikwijls onherkenbaar is door overgevallen boomen. Door de vrachters, die voor ons uit reizen,