dat tocli niet blijkt dat vóór de vaststelling van den Code de Procédure Civile onder de Pransche rechtsgeleerden eenige strijd omtrent de toen heerschende wettelijke leer heeft bestaan en het zelfs vaststaat dat nog geruimen tijd daarna dat art. 130 nooit anders dan in denzelfden geest is toegepast, alzoo als eene loutere herhaling van het bepaalde bij de vermelde ordonnantie is beschouwd; en onder die omstandigheden zeer goed kan worden aangenomen dat het niet overnemen van haren geheelen inhoud in den Code eenvoudig is geschied ten deele omdat die overbodig werden geacht, ten deele, en wel bepaaldelijk wat den laatsten volzin betreft, omdat daarin van de taxatie der gerechtskosten de rede is en dit onderwerp niet meer in den Code op zijne plaats werd geacht;

dat ten deze alzoo onzekerheid blijft bestaan en nu verder wel is waar uit de toelichting door de Regeering bij de beraadslagingen over het Wetboek van B. R. betreffende het Ned. art. 134 gegeven kan worden afgeleid dat deze toenmaals de meening was toegedaan dat geene veroordeeling in de kosten ambtshalve konde geschieden, doch het wel geen betoog behoeft dat dit hier ter uitlegging der wet geen gewicht in de schaal kan leggen waar het vaststaat dat in de wet slechts de Pransche Code de P. C. is gevolgd en dus de tot wet geworden wil des wetgevers is dat hetzelfde wat onder de heerschappij van dien Code gold ook zal blijven heerschen;

dat alzoo de oplossing der betwiste vraag elders moet worden gezocht, en wel slechts in den aard der wetsbepaling zelve kan worden gevonden;

dat nu de grond waarop de leer der ambtshalve bevoegdheid wordt bestreden is de regel van civiele procedure ne ultra petita, uitdrukkelijk opgenomen in de 8e alinea van art. 50 R. B. R., waarbij den rechter wordt verboden uitspraak te doen omtrent zaken, welke niet zijn geeischt, of meer toe te wijzen dan geeischt is geworden;

dat omtrent dezen regel echter niet mag worden uit het oog verloren dat hij alleen kracht heeft voor de burgerlijke rechtsvordering, dat is waar het geldt het met 's rechters hulp door