200 onschijnbare materiëele, zinnelijk waarneembare verandering in de buitenwereld aan de handeling verbonden zijn. Zelfs bij de door het gesproken woord toegebrachte beleedigingen ontstaat immer een physiologisch proces in bet zenuwstelsel van den beleedigde. Pols wijst er op, dat zelfs een ideëel gevolg 1) kan aanwezig zijn, bijv. in liet gevaar, waarin een ander, wellicht zonder het te bespeuren, gebracht is.

Die materiëele daad kan zoowel uit ééne verrichting als uit een samenstel van verrichtingen bestaan. Bega ik een moord, dan kan ik mijn slachtoffer door herhaalde slagen en meerdere schoten, maar ook door één steek of schot uit een pistool van het leven berooven. Wil ik door middel van braak gaan binnendringen in een anders woning en mij een : ge voorwerpen toeeigenen, dan heb ik een aantal verrichtingen noodig om het door mij beoogde gevolg te bereiken. Zelfs kan liet wezen van het misdrijf medebrengen, dat er tusschen al die verrichtingen een zeker tijdsverloop verloopt, gelijk bij vergiftiging, die ook kan worden bewerkstelkgd door het op verschillende tijdstippen toedienen van giften, die op den duur den toeleg tot levensberoo ving doen gelukken. Duidelijk volgt hieruit, dat eene meerderheid van misdrijven niet wordt teweeggebracht door een meervoud van „Körperbewegungen". De eenheid van het be oogde en ingetreden gevolg houdt hier alles bijeen. Het springt evenwel ook dadelijk in het oog, dat waar de dader, het subject van die daad, door de materiëele daad eene kracht in beweging brengt, deze eene werking na zicli kan slepen, die geheel of ten deele anders uitkomt, als men beoogde. Leg ik mijn geweer aan op A., mis ik dezen, maar dood ik B , dan heb ik in mijn oogmerk gefaald evenzeer als ik mijn oogmerk voorbijstreef, wanneer ik op A. mikkende, dezen raak en dood, maar ook B.

1) Men verwarre niet het door v. Liszt gesprokene omtrent een ideëel gevolg; bij hem is dit synoniem met een juridisch gevolg van elke handeling, een gevolg als abstractie, het object van de misdaad als „das Rechtsgut als rechtlieh geschützte Interesse, bijv. leven en eigendom, eer en vrijheid, pag. 100 jo. 107.