gehouden wordt, tenzij de rechter ratione materiae onbevoegd mocht zijn. Men vond het al te onlogisch om een gedaagde te vergunnen de onbevoegdheid van dienzelfden rechter te beweren, voor wien hij juist te voren een derde in vrijwaring had opgeroepen. En wel blijft gehandhaafd dat de exceptiën van aanhangig geding en verknochtheid (door het wetsvoorstel uitgebreid tot zaken die bij denzelfden rechter aanhangig zijn) voor alle weren worden voorgedragen, maar de heer Hartogh noemt ze, als de wijze van proeedeeren betreffende, geen exceptiën meer, doch voorloopige verzoeken. Het opschrift van de derde afdeeling van den tweeden titel van het eerste boek zal dan ook volgens het wetsvoorstel luiden: „van voorloopige verzoeken en van de exceptie van onbevoegdheid", en niets anders omvatten dan het verzoek tot zekerheidstelling door een vreemdeling, tot voeging of verwijzing wegens aanhangig geding of verknochtheid en de exceptie van onbevoegdheid ratione materiae. De overige exceptiën zijn teruggebracht tot gewone niet ontvankeiykheidsmiddelen, die tegelijk met de verdere verwering moeten worden voorgedragen. Het is van belang hierbij op te merken dat hij, die zich in eersten aanleg tot wat wij thans een exceptie noemen bepaald heeft, in appèl zijn gansche verwering alsnog mag voordragen. Was in het gestelde geval zijn recht om ten principale te antwoorden in eersten aanleg vervallen, niet alzoo in appèl, dan herleeft het weer.

Bij een mogelijke herziening der indisclie burgerlijke rechtsvordering, zal ook ter sprake moeten komen de in artikel 133 geregelde exceptie van onbevoegdheid. In een dagblad werd onlangs geklaagd dat het artikel tot kwade praktijken aanleiding geeft. Beweerde of dubieuze vorderingen voor het residentiegerecht te huis behoorende, worden aan een Chinees of Arabier, woonachtig in de plaats waar de raad van justitie zetelt, gecedeerd. De ver verwijderde debiteur wordt dan voor den raad gedagvaard en wordt gemakkelijk een verstekvonnis tegen hem verkregen. De zaak zou verholpen zijn indien in plaats