en uitleggen der wel ten. Hel regt werd gesproken, scholen werden opgerigt, geslachtsregisters beschreven , de geneeskunde, muzijk en dichtkunst beoefend. De laatste muntte bij de Israëlieten evenzeer uit door verhevenheid als door eenvoudigheid. Door de zucht naar het ware gedreven, ontleenden Israëls zangers hun' stof uit de natuur en geschiedenis, en Jehova als Schepper der natuur en Koning van het volk Israël, was het voorwerp der gewijde zangen. Eveneens heeft ook de Hierarchie hare werking uitgeoefend op wetenschappen, kunsten en letteren. Onder de Geestelijken zelve waren beoefenaren der wetenschappen. In de kloosters werden gedenkstukken van vroegere geleerdheid bewaard. Een verbazend getal boeken is in dezelve afgeschreven, vertaald, sommigen zijn zelfs daarin vervaardigd. Scholen zijn er opgerigt of in het algemeen ter onderwijzing van allen, of ter beoefening der wetenschappen in het bijzonder, van welke sommigen Universiteiten genoemd werden. Muzijk en vooral schilder- bouw- en beeldhouwkunst, wier uitstekende en verbazende gewrochten meest alle aan de eer van God, jezus, maria, de Apostelen of de Heiligen gewijd waren, werden zeer beoefend.

Bij veel overeenkomst treffen wij ook hier onderscheid aan tusschen Theocratie en Hierarchie. De eerste bevorderde meer gemoedsbeschaving, blijkens de gewijde liederen, waarop zij zich mag beroemen en dip van inwendige Godsvrucht getuigen, de laatste, meer door de zucht voor het uitwendige gedreven, bevorderde meer de beeldhouw- bouw- en teekenkunst, maar bragt daardoor ook te weeg, dat de menschen van den geestelijken aard der Godsdienst werden afgetrokken. In dc eerste hccrschte meer smaak