hernam de Roomsche, die, gedurende een lang te midden van staatszaken besteed leven, hunne woelingen had gadegeslagen, terwijl velen hen uitgeroeid waanden. » Ik verzeker u ten stelligste, dat, wanneer er te Weenen de noodige maatregelen van voorzorg omtrent hen niet worden genomen, zij binnen twintig jaren Europa znllen hebben omgekeerd." — Binnen 16 jaren na het uiten dezer voorspelling hadden zij (om nu hier niet te gewagen van hetgeen zij in Ierland, Canada en New - Foundland deden) door hunne booze raadslagen Frankrijk beroerd, karei, X van den troon gestooten en het Koningrijk der Nederlanden vaneen gescheurd; en ook genoegzaam binnen den geslelden lijd zaaiden zij in Pruissen de zaden van een oproer, waarvan het doel een algemeene oorlog ter herkrijging der Pauselijke heerschappij is. Hierdoor verkrijgt de anders plaatselijke en weinig beteekenende zaak van den Aartsbisschop van Keulen een groot en algemeen belang, en worden de maatregelen der Pruissische regering ruimschoots gereglvaardigd. Hel is geen twist lusschen eenen dweepzieken Prelaat aan den Rijn en eenen Staatssecretaris te Berlijn ; maar tusschen den Paus en alle Prolestantsche Vorsten van Europa. De vraag is niet, of eenige kinderen in Pruissen als Roomschen of als Protestanten zullen worden opgevoed, maar of Protestanlsche Vorsten en Vergaderingen de regering en wetgeving van Protestantsclie volken zullen besturen, dan wel of zulks door den Paus en de vergadering van Kardinalen te Rome zal geschieden: of de vrije uitoefening der Hervormde Godsdienst, door het bloed zoo ^eler martelaren gekocht en door eene honderdjarige worsteling bevestigd, zal blijven bestaan, dan wel of zij door Pauselijke list en Pauselijk geweld zal op1840. 26