De Goeroes.

Hun betrouwen op de goeroes is ongemeen groot. Coeroe beteekent gewoonlijk leeraar, maar bij de Santals gaat iedereen daarvoor door, die heet in staat te zijn ziekten te genezen met kruiden of andere remedietjes, of door het aanroepen van de geesten, of die beweert de macht te bezitten heksen te ontdekken.

De voornaamste zijn de Kambroe- en de Jan-goeroe. De eerste is een medicijnman, die onveranderlijk het aanroepen van de geesten met zijn medische praktijk verbindt. De laatste is de heksenvinder. Indien je het hem vraagt, wil hij de heks of booze vrouw ontdekken, wier gewone misdaad het onzichtbaar verslinden is, het dooden van de zieken.

De Santals schijnen te gelooven, dat de voornaamste oorzaken van ziekte ofwel een vertoornde bonga is, of een sluwe heks. Meenen zij, dat een bonga de schuld is van de ellende, dan trekken zij naar den Kambroe-goeroe, om te vernemen, hoe die verzoend kan worden. Als volgens hen een heks den zieke « opeet », dan richten zij zich tot den Jan-goeroe om te vernemen, wie het booze wijf is.

Vele Kambroe-goeroes zijn verbazend knap en bezitten een buitengewone kennis van genezende kruiden. Voor haast iedere lichaams- of geestesziekte weten zij een remedie. Enkele van hun medicijnen zijn ongetwijfeld zeer doelmatig, maar de Kambroegoeroe zegt openlijk, dat hij niet zoozeer vertrouwt op zijn kruiden als wel op zijn bonga-aanroeping om een genezing te bewerken. Enkele Kambroe-goeroes maken zelfs in het geheel geen gebruik van medicijnen, maar leggen alleen uit, hoe de bonga te bedaren is, of welk offer hem moet worden opgedragen.

Ik bezocht eens een Santal, die op sterven lag aan dysenterie. Kort tevoren was de hulp van een Kambroe-goeroe ingeroepen. Toen ik binnen trad, had hij juist een duif aan den bonga geofferd. Het bloed, dat nog versch op den grond lag, werd niet door den bonga opgedronken, maar een paar minuten later door een hond opgelikt. Uit nieuwsgierigheid vroeg ik den goeroe, of de zieke zeker zou herstellen, nu de bonga tevreden was gesteld I