O Beets, wat zijt gij groot!
Als God het niet verbood,
Dan zou ik u aanbidden enz.
had zich hier op een pittig vers van denzelfden Beets kunnen beroepen :
AFVAL
Wat afvalt van den hoogen God,
Moet vallen.
Een zelfde schuld: een zelfde lot Voor allen.
't Gezin, 't geslacht, het volk, de staat,
De kleinen en de grooten :
Verlaten wordt wat God verlaat,
Wat God verstoot, verstooten.
Wat hoort men daag'lijks stem op stem Weerklinken :
« Geen nood ! wij redden 't zonder Hem ! »
Maar die het zeggen : — zinken.
Kloos liet zich intusschen ook geenszins onbetuigd, en een openbaar Jan Klaassenspel was er niets bij. Men scheen echter aan alles gewoon geraakt. Alle Tachtigers compromitteerden zich en nochtans geen had er last van. Borel deed in « Het Vaderland » een scherpen aanval op Van Eeden's schijnheiligheid en ried ieder aan, eens bij het belastingskantoor te Hilversum te informeeren om zich een oordeel te vormen over van Eeden's zoogenaamde armoe. Een strijd kan waardig worden gevoerd, maar deze krakeelen waren allesbehalve frisch en verhoogden het aanzien en de populairheid onzer letteren niet. — Van Deyssel, eerst mederedakteur van Verwey, werd na opheffing van « Het Tweemaand. Tijdschrift », mederedakteur van « De Nieuwe Gids» onder Kloos, Verwey's feilen antagonist sinds jaren.
Dit was een zeer beknopte uitweiding over verhoudingen en toestanden, waarmede een boekdeel ware te vullen. Al is het in hooge mate onverkwikkelijk, de lezer dient er, voor een recht begrip der Tachtigers, althans iets van te weten. Voor een kort oogenblik keeren wij terug naar het verlaten punt: de befaamde Engelschen als leermeesters der Tachtigers. Er zou velerlei over de verbindingen met genoemde Engelschen en andere buitenlandsche dichters o.a. Platen, Heine, Verlaine, zijn te zeggen; zoo gaf Kloos in zijn eersten bundel eenige Heiniaantjes, maar den evenwichtigen Goethe onderschatte hij, diens lyriek vergelijkende bij een vijver. In dit beknopte opstel echter bepalen wij ons er toe, nog op één belangrijke zaak te wijzen: deze En-