zijn En dan is dit boek, dat helaas den indruk maakt, slordiq en haastig te zijn opgesteld, toch eigenlijk niet beantwoordende aan zijn doel.
Van der Sleen heeft een vlotte pen en kan van zijn reis aardiq vertellen (soms met het noodige wereld-reizigerslatijn). Maar juist daarom valt het dan op, dat zijn kennis van het behandelde onderwerp niet altijd even diep gaat, zooals treffend blijkt bij den zng verkoop van de Kaap. En hier en daar treft een eenzijdigheid in zijn voorlichting (over de Nationale Pers Beperk en de Glen Grey Act e.d.), die op zichzelf onaangenaam aandoet.
Leest men over dit alles heen, dan kan men met veel opmerkingen toch zijn voordeel doen.
J. H. BROEKMAN
Dr. J. B. MANGER : « Thorbecke en de Historie. » Uitq Van Kampen, Amsterdam, 1938.
De figuur van Thorbecke steekt hoog boven zijn tijdgenooten uit. Hij is de leidende staatsman in de negentiende eeuw hij is een eminent gdeerde in zijn tijd. Als geschiedkundige is' hij de professor te Gent en later te Leiden, echter te weinig bekend « Een man als Thorbecke vormt een nationaal bezit van onschatbare waarde; hem niet te kennen beteekent nationale armoede». Aldus zegt de schrijver, terecht. Maar, over zijn geschriften sprekende, valt hem dan uit de pen : «men kan niet zeggen, dat het Nederlandsche volk zich gehaast heeft daarvan ernstige kennis te nemen», (blz. 5-6). Ook dit is juist. Z-ich te bezinnen over eigen groote figuren, dit schijnt den Nederlander moeite te geven.
Men kan zeer goed de grootheid van iemand erkennen zonder hem en zijn denkbeelden te aanvaarden. Thorbecke was liberaal, als zoodanig bestrijden wij hem.
Nu heeft schr. zeer goed aangetoond, dat Thorbeckes liberalisme een eigen karakter heeft. Niet de denkbeelden van 1789 wil hij vo tooien ; hij blijkt juist aanhanger te zijn van het historisme dat in het begin der negentiende eeuw tegen het rationalisme gesteld wordt. Merkwaardig is echter dat de meeste aanhangers van het historisme, van de opvattinq, dat groei en voortgang van het wereldgebeuren een organisch verschijnsel is, onder de romantici te vinden zijn, bij welke Thorbecke slechts onder voorbehoud mag worden gerangschikt. Toch wel. ochr. laat ons een Thorbecke zien, aanhanger van de staten groepeering van na 1815, die de Belgische muiterij of wil men, revolutie, van harte verfoeit.