kapittel « De Weg in het Land », dat onze jonge mannen en vrouwen moeten lezen om er uit te leeren, hoe zij zullen komen tot een waarachtige, levende kennis van ons volk (ons volkskarakter) en een even levenden kijk zullen verwerven op de eigenaardige schoonheid der verschillende Nederlandsche gouwen en streken.

Tot kenmerking van den idealistischen geest, van den zin voor volkschen adel, welke tot uiting komen in het met zorg uitgegeven, fraai verluchte werkje van E. Verstraete, zij de slotzin hier geciteerd : « Eens toch groeit uit aller arbeid en inspanning een jong geslacht waarover wij niet meer hoeven te blozen, en dat als een onverwinlijk leger van koene wachters voor zijn volk kan instaan : in eere en trouw. »

W. M.

VAN DE LEESTAFEL

In «LA WALLONIË NOUVELLE > (eind Nov. 193S) behandelde F r a n cis D umont de vraag, of de geschiedenis als de maakster van volken kan worden beschouwd. Na er op gewezen te hebben, dat België noch een natuurlijke (aardrijkskundige) eenheid, noch een duizendjarige gemeenschap is, schreef hij: « Wanneer men het spel der partijen, de groote hedendaagsche gedachtestroomingen nagaat, kan men moeilijk niet zien, dat aan dezen en genen kant van de « taalgrens » een geheel verschillende politieke atmosfeer heerscht. Een organisatie, een propaganda, die aan den eenen kant dezer grens van tel zijn, beteekenen niets aan de andere zijde. Komen zij óver de lijn, dan worden zij geheel gewijzigd en zijn vaak niet meer te herkennen. Een partij, die hier den sterksten steun vormt van het traditioneel patriottisme, leidt ginder, bij den buur, tot tweedracht en scheiding... Deze tegenstelling tusschen het streven in « Vlaanderen » en dat in Wallonië, zal men op iedere bladzijde van onze (lees: de Belgische) geschiedenis terugvinden. Sprekende, kort geleden, over het reunionisme van 1831, kon ik niet nalaten, de aandacht te vestigen op het essentieel-Waalsch karakter van die beweging, waaraan het essentieel-« Vlaamsch» karakter der Orangistische reactie beantwoordde. Gaat men wat verder terug in den tijd, zoo vindt men iets geheel gelijkaardigs in de wijze, waarop de ideeën der Fransche Revolutie en het Fransche regime door de twee deelen des