DE BRONNEN VAN DEN TROU-RINGH VAN CATS.

Terwijl er in de laatste jaren zooveel gedaan is voor de geschiedenis onzer letterkunde, heeft Cats zich niet in groote belangstelling mogen verhengen. Een groot aantal van onze dichters en schrijvers Tan de 17de eeuw zijn ernstig bestudeerd, maar Yader Cats schijnt op zijde gezet; de man, die zoo lang onze volksdichter bij uitnemendheid is geweest, wordt nauwelijks onze aandacht meer waardig gekeurd. En toch beteekent het iets, gedurende een paar honderd jaren populair te zijn en gelezen te worden! Het is waar, Cats is buitengewoon langdradig, plat en prozaïsch. Maar hij heeft eene groote gemakkelijkheid van versificatie en eene verbazend groote belezenheid. De staatsman en jurist heeft nog tijd gevonden , om een ontelbaar aantal boeken te lezen en zich van allerlei dingen op de hoogte te stellen. Hij kende zijn publiek en had er slag van juist die onderwerpen te kiezen, die hij wist dat in den smaak zouden vallen, omdat zij het nuttige met het aangename vereenigden. Daarom is een onderzoek naar de bronnen van den populairen dichter zeer aantrekkelijk.

Aan welke schrijvers Cats de verhalen van zijn Trou-ringh heeft ontleend, geeft bij nu en dan zelf in het werk op. Verder vinden wij belangrijke mededeelingen over het tot stand komen van het boek in eene Latijnsche briefwisseling tusschen hem en Caspar van Baerle 1), den Amsterdamsche professor, die eenige verhalen van den Trou-ringli in het Latijn heeft vertaald. Yan verscheidene gedichten echter wordt de bron niet vermeld.

's Werelts begin, midden, eynde, besloten in den Trov-ringh, met den Proefsteen van den selven 2), is één der belangrijkste werken van den dichter en heeft hem eenige jaren werk verschaft. In 1633 had Cats een groot deel van zijne stof verzameld 3), in 1635 werd

1) Vgl. Tijdschrift voor Ned. Taal- en letterkunde, VI, 1886, blz. 18—39.

2) (Vignet) Tot Dordrecht, voor Matthias Havius, Gedruckt by Hendrick van Eseh, Boeckdrucker, enz., Anno 1637. Met Privilegie voor vijfthien laren-

3) Zie het boven aangehaalde artikel in het Tijdschrift, blz. 25.