vruchtbare moeder geworden van tal van bewerkingen en omwerkingen, zoowel in poëzie als in proza, episch zoowel als dramatisch". Dat ook de kerk aan deze vertelling om de moraal haar goedkeuring heeft geschonken , heeft tot de verspreiding en behandeling zeker niet weinig bijgedragen. Behalve de bewerkingen in 't Duitsch, Fransch , Engelsch , Deensch , Zweedsch , Russisch , Spaansch, Italiaansch en Magyaarsch vermeldt de S. in 't Nederlandsch : 1°. een hs. in 't Museum Meermannianum van ± 1400 in 't oostelijk Mnl. door een dominicaner monnik (dit hs. wordt na het opstel door S. afgedrukt); 2°. een hs. uit het begin der 15de eeuw , buiten onze oostelijke grenzen geschreven, uitgeg. door Galleé, Ts. IY, 1 vlgg. ; 3°. een incunabel gedrukt bij Jacob van Breda te Deventer, uit het laatst der 15e eeuw, uitgeg. door Dr. D. J. van der Meersch 1849, vertaald uit een Oudfransche bewerking ; 4°. Coornherts , vijfiigh Lustigh Historiën, door een Oudfransche bewerking uit Boccaccio overgenomen; 5°. Dirk Potters Der Minnen Loop, IY, 1095 vlgg.; 6°. een berijming van Antonius Ghyselers, uitgeg. door Serrure, Vad. Mus. 4, 225 vlgg.; 1°. Historielied van de verduldige GrieseUa , uit de 16e of 17e eeuw, uitgeg. door Gallée; 8\ dramatische bewerkingen in de 16e eeuw; 9°. volksboeken uit de 16e, 17e, 18e en 19e eeuw.

J. A. N ij land, Nog eens JaTcobas JBellamy. Onder de Bellamiana van het Zeeuwsch Genootschap bevinden zich twee proeven eener onafgewerkte critiek van het gedicht M. A. de Ruyter door A. Loosjes Pzn., verschenen in 1784. Hieruit blijkt volgens Mej. Nijland, dat B. een gezond oordeel had op letterkundig gebied. Ilij beroept zich voor zijn beschouwing van het „heldengedicht" op Sulzer's Allgemeine Theorie der schoenen Künste , 1771—1774.

Paul Fredericq, Nieuwe fragmenten der berijmde Fransche vertaling van Maerlanfs drie Martijns. In het Ts. voor Ned. taaien lett. van 1884 heeft de S. een fragment van een berijmde Fransche vertaling der Wap. Martijns gegeven , afkomstig van de drukkerij van Jan Brito, einde 15de eeuw. Er waren meer fragmenten geweest, maar ze waren zoek geraakt. Nu heeft de archivaris van Brugge , L. Gilliodts-van Severen uitgegeven L'eeuvre de Jean Brito en daarin vindt men nog een dertigtal strofen der Fransche vertaling. Deze worden gecollationeerd door F. afgedrukt.

A. Kluyver, Sukade. In het oudere Fransch zijn drie vormen; succade, clmcade en sucrade, het laatste waarschijnlijk ontstaan onder